Waterstofproductie: Het economisch perspectief Nederlandse maakindustrie

De Nederlandse industrie kan mede dankzij het RVO MOOI 2020 project HyScaling in 2030 vijf gigawatt aan electrolyse-capaciteit voor de productie van groene waterstof realiseren. Die waterstof is dan ook nog 25 tot 30% goedkoper dan tot nu toe mogelijk is.

Met het oog op de klimaatdoelen en circulariteit moet de Nederlandse industrie overschakelen van fossiele naar duurzame energie. Hoe kan dat? Eén van de mogelijkheden daarvoor is het gebruik van waterstof, geproduceerd met duurzaam opgewekte elektriciteit in electrolysers. Dat zijn systemen die water (H2O) splitsen in zuurstof (02) en waterstofgas (H2).

Waterstofproductie goedkoper en versnellen

Met eigen innovaties, uit diverse Nederlandse regio’s, en uit Duitsland en België heeft het consortium heeft alles in zich om unieke kennis en technologie op te schalen en naar de markt te brengen. De kennis, expertise en innovaties die TNO en partners inbrengen en door samen te werken, versnellen we de grootschalige inzet van waterstofproductie en kunnen we sneller de markt op.

Daarvoor gebruiken we onder andere de onderzoeksfaciliteiten Faraday lab Hydrohub testcentrum en Field lab industrial electrification. Zo kan de kosteneffectieve, grootschalige productie van electrolysers voor binnenlands gebruik en export op gang komen. Dit is precies waar het HyScaling consortium van het Insitute for Sustainable Process Technology (ISPT) en TNO en industriepartners binnen een samenhangend programma naartoe werken.

Sleutelpositie markt

Behalve een klimaatopgave die veel investeringen vergt, is dit tegelijk een mooie kans voor de Nederlandse maakindustrie. De verwachting is namelijk dat de Europese electrolyser-markt in 2030 een omzet van een miljard euro per jaar kan bereiken. Die marktomvang is te danken aan de Europese ambitie om in dat jaar 40 gigawatt aan opgesteld vermogen te hebben gerealiseerd.

Een gigawatt is een miljoen kilowatt, genoeg om een miljoen huishoudens van stroom te voorzien. HyScaling is er op gericht om dit marktperspectief te verzilveren en de Nederlandse hightech-industrie een sleutelpositie in die markt te verschaffen.

De publieke perceptie van groene waterstof in Nederland

Groene waterstof biedt een veelbelovende oplossing voor een duurzame toekomst. Hoewel er maatschappelijke gevolgen zijn, zoals verhoogde kosten en veranderingen in het landschap, biedt dit ook kansen voor innovatie en groei. Lokale zorgen kunnen worden overwonnen door een open en eerlijk proces waarin alle stemmen worden gehoord.

Daarom is het belangrijk om naast technologische innovatie, ook de publieke perceptie in het project mee te nemen. TNO heeft daarom een eerste onderzoek gedaan naar hoe het Nederlandse publiek groene waterstof (pdf) (let op Engelstalige paper) ervaart.

De resultaten tonen aan dat de publieke perceptie van groene waterstof over het algemeen vrij positief is. Vertrouwen in organisaties die waterstof produceren, transporteren, opslaan en gebruiken, blijkt een van de belangrijkste factoren te zijn die de algemene perceptie van groene waterstof verklaren.

Ondergrondse opslag en windparken

De basis ligt er. Nederland heeft een uitgebreid netwerk voor de distributie en ondergrondse opslag van (waterstof)gas. We gaan veel elektriciteit opwekken in grote windparken op zee, terwijl dichtbij aan land grootschalige procesindustrie is gevestigd die daarmee waterstof kan produceren. Bovendien hebben we een ijzersterke hightechindustrie die de benodigde electrolysers kan bouwen.

Het HyScaling consortium

Tot het consortium behoren de waterstof technologie regio uit de driehoek Hengelo – Arnhem – Nijmegen (vertegenwoordigd door Teijin, start-up MXPolymers, VDL, Veco en MTSA); High-tech regio Eindhoven (Brabant), vertegenwoordigd door TU/e, Brainport Development (BPD), BOM, SALD, Hauzer, Ionbond); Randstad Zuid-Holland ((vertegenwoordigd door TU Delft, TNO, start-up Zero Emission Fuels (ZEF), Delft IMP, Hydron Energy, Frames, Magneto, VSL en FME); Randstad Noord-Holland (met TNO, DotX Control, Danieli Corus, HyCC, Greenberg Traurig en ISPT); Noord-Nederland (Hanze Hogeschool-EnTranCe en Vonk); Duitsland (Fraunhofer IPT); België (Borit).