De eerste 1000 dagen van een kind

Extra inspanningen in de periode van conceptie tot het tweede levensjaar van kinderen leveren gemiddeld 7 tot 10 procent meer op dan interventies na die periode. Daarom ontwikkelen we nieuwe interventies om ouders zo vroeg mogelijk te bereiken, bij voorkeur al vóór de zwangerschap. Deze interventies ontwikkelen we in overleg met zorgprofessionals, beleidsmakers, ouders en kinderen en toetsen we op bruikbaarheid en effectiviteit.

Preconceptieadvisering

Preconceptiezorg kan vroeggeboorte, aangeboren afwijkingen, laag geboortegewicht en een lage Apgarscore voorkomen. Vrouwen kunnen bijvoorbeeld het beste al voor de zwangerschap stoppen met roken en drinken. Ook een bezoek aan de huisarts om familiaire aanleg te bespreken is verstandig. Met preconceptieadvisering maken we aanstaande ouders hiervan bewust.

Het blijkt zeer lastig om vrouwen en mannen te bereiken met deze boodschap. Daarom maakten we verschillende aanpakken, zoals een website en lesmateriaal voor mbo-scholieren. In een nieuw project gebruiken we CenteringPregnancy en CenteringParenting om integrale zorg aan te bieden en de community- en sociale netwerkstrategie om zwangeren en jonge ouders te bereiken.

CenteringPregnancy en CenteringParenting

CenteringPregnancy en CenteringParenting zijn nieuwe vormen van zorg, waarbij (aanstaande) ouders begeleiding krijgen in groepen. Daarbij is niet alleen ruimte voor de standaard medische controle. Maar ook voor actieve deelname aan de zorg en gesprekken over leefstijlkeuzen, voorbereiding op het ouderschap, voeding, slaapproblemen, vaccinatie en alle onderwerpen die (aankomende) ouders bezighouden.

In Centering is er tijd voor open discussies in de groep. Deelnemers kunnen veel vragen stellen en (aankomende) ouders steunen en leren van elkaar. Daardoor kunnen zij meer weloverwogen keuzes maken. Zorgverleners zijn tijdens de eerste 1000 dagen naast informerende professionals ook ondersteunende partners door de voorwaarden te scheppen voor een ondersteunend netwerk binnen en buiten de professionele zorg.

CenteringPregnancy en CenteringParenting is op verschillende plaatsen beschikbaar als standaardzorg. Ouders kiezen zelf tussen individuele begeleiding of groepsdeelname. Wij onderzoeken de effectiviteit en de methodiek en ontwikkelen deze verder voor specifieke onderwerpen en specifieke doelgroepen.

Vroeg erbij

De ALPHA-NL is een vroegsignaleringsinstrument voor verloskundigen. Hiermee gaan verloskundige zorgverleners en de aanstaande ouder(s) samen na of er behoefte is aan hulp of een steuntje in de rug tijdens de zwangerschap. De zwangere vult voorafgaand aan een consult een korte vragenlijst in. De vragen gaan over psychosociale thema’s zoals relatie, steun uit de omgeving, genotmiddelengebruik, eigen jeugd en psychisch welbevinden. Tijdens het consult wordt dit vervolgens laagdrempelig met elkaar besproken. De verloskundige kan de vrouw verwijzen of prenatale huisbezoeken van de JGZ voorstellen.

De ALPHA-NL is een wetenschappelijk onderbouwd en valide hulpmiddel om over psychosociale onderwerpen in gesprek te gaan. Bij de ALPHA-NL hoort een korte training van een dagdeel en we bevelen aan om binnen het Verloskundig SamenwerkingsVerband (VSV) en de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) afspraken te maken over zorgpaden en verwijzen.

Je kan ook een e-learning volgen waarin je als verloskundig zorgverlener leert hoe je de ALPHA-NL kunt toepassen. Binnen deze geaccrediteerde e-learning is de ALPHA-NL te downloaden.

D-score

Wereldwijd, met name in ontwikkelingslanden, lopen veel jonge kinderen in hun eerste levensjaren een achterstand op doordat ze te weinig goede voeding, (opvoedkundige) zorg en leermogelijkheden krijgen. Om het probleem in kaart te brengen ontwikkelden we een speciale screening om de Development Score (D-score) van jonge kinderen te meten.

De screeningmethode meet de fysieke, emotionele en communicatieve vaardigheden. De D-score is gebaseerd op de Van Wiechenkenmerken. Dit zijn mijlpalen waar de Nederlandse jeugdgezondheidszorg al mee werkt. Wij passen deze kennis toe in een grootschalige, internationale samenwerking om de ontwikkeling van jonge kinderen overal ter wereld op dezelfde manier te meten.

Samenwerking met de praktijk

Op alle hierboven beschreven thema’s verbinden we kennis met de praktijk. We werken samen met zorgprofessionals, beleidsmakers, scholen én ouders. We zoeken verbinding in de hele lijn van zorg, zodat elk kind de zorg krijgt die het nodig heeft.

Meer weten?

• Download het rapport 'Verkenning JGZ indicatoren' (pdf) (pdf)
• Lees '10 ontwerpelementen voor (online) informatie over en ondersteuning bij borstvoeding (pdf)
• Download het position paper 'Een gezonde, kansrijke en veilige nieuwe generatie' (pdf)