Trends & ontwikkelingen in de digitale samenleving: 5G
5G wordt sneller, slimmer, stabieler en veiliger dan 4G. TNO werkt intensief mee aan deze volgende generatie mobiele technologie, die een belangrijke bijdrage gaat leveren aan oplossingen voor grote maatschappelijke uitdagingen. Denk aan betere zorg, veiligheidsdiensten, efficiëntere voedselproductie, industrie en optimaal openbaar vervoer. Zo ziet onze samenleving met 5G er straks uit.
5G in de samenleving
In geval van nood is het cruciaal om snel een juiste inschatting te maken van de urgentie en locatie voor de behandeling van de patiënt. Steeds meer ambulancediensten willen deze pre-ziekenhuistriage verder verbeteren.
Dankzij een hoogwaardige video-, audio- en dataverbinding met de ambulance, kan een Medisch Manager Ambulancezorg of specialist op afstand meekijken,diagnostiseren en adviseren. Hierdoor kan het paramedisch ambulancepersoneel efficiëntere beslissingen nemen en is het risico kleiner dat patiënten onnodig naar een specialistisch ziekenhuis worden gebracht.
TNO werkt de komende jaren samen met haar partners aan de doorontwikkeling van deze toepassing in het 5G HEART project. Zo werken we aan de ontwikkeling en toepassing van TNO’s 5GSP (pdf) (5G Service Platform), om hoogwaardige verbindingen te kunnen instellen voor ambulances in het 5G-netwerk.
De komende 30 jaar moeten we 70 procent meer voedsel verbouwen om de groeiende wereldbevolking te voeden. Dat lukt alleen met de inzet van nieuwe technologieën. Denk aan drones voor gewasinspectie, een sensornetwerk voor waterkwaliteitsmeting, een schoffelrobot, en koeien met 5G-halsbanden. Bij veel van deze projecten is TNO betrokken.
Een grootschalige toepassing van 5G-technologie laat echter nog op zich wachten. Deze impasse heeft niets te maken met de techniek op zich maar met het feit dat er wereldwijd nog geen dekking is in de voor de landbouw belangrijke rurale gebieden. Om toch 5G-innovatie van de grond te krijgen bij de grote landbouwfabrikanten, werkt TNO aan samenwerking tussen diverse partijen.
Avoiding a 5G implementation deadlock in the agriculture sector (pdf)
Vanaf 2030 stapt de wereldwijde spoorwegorganisatie UIC over op 5G. Met het Future Railway Mobile Communication System (FRMCS) beschikt de spoorsector straks over een toekomstbestendige communicatie-infrastructuur.
Die transitie levert flinke uitdagingen op. Moet de spoorsector haar eigen 5G-netwerk opzetten? Hoe maak je zo’n netwerk betrouwbaar en veilig? En welke innovatieve businessmodellen ontstaan er dankzij 5G? Lees meer over de kansen van 5G op het spoor in ons rapport (pdf).
5G heeft de spoorsector veel te bieden, zoals een optimale betrouwbaarheid en veiligheid voor operationele diensten. Dankzij ‘gigabit communication services’ profiteren reizigers onderweg van een snelle internetverbinding, en er is optimale connectiviteit voor systemen aan boord. Door de dataverzameling via allerlei sensoren wordt het beheer en onderhoud van materieel eenvoudiger, en de bezetting kan nauwkeurig worden gemeten.
Samenwerking tussen verschillende stakeholders is essentieel om de potentie van 5G volledig te benutten. Daarom bouwen ProRail en TNO samen aan een 5G-roadmap voor de spoorsector.
5G gaat een grote invloed hebben op de uitrol van Virtual Reality (VR) toepassingen. Zo doet TNO onderzoek naar ‘5G edge computing’: servers die snel data en beelden kunnen verwerken en doorgeven. Deze techniek zal de komende jaren verder verbeteren en de VR-ervaring optimaliseren.
We zullen steeds meer toepassingen zien van 5G in de VR-wereld, waardoor realistische, holografische beelden mogelijk worden. Via VR of AR kunnen twee personen contact met elkaar hebben alsof ze echt samen in een ruimte zijn. TNO doet bijvoorbeeld baanbrekend onderzoek op het gebied van Social XR, waarbij VR of AR gelinkt worden aan een communicatieplatform. Zo kunnen ouderen, ook als fysiek bezoek niet mogelijk is, toch virtueel contact houden, bijvoorbeeld met familie.
Ook op het werk kan de holografische verbinding handig zijn, bijvoorbeeld voor advies op afstand. Gaat een machine in Taiwan stuk? Dan kan deze toch snel worden gerepareerd dankzij een holografisch telefoontje met een expert op afstand.
Meer informatie over de mogelijkheden van 5G en ons social XR onderzoek
Samen met Hanzehogeschool Groningen en Politie Noord-Nederland heeft TNO aan een prototype gewerkt voor een slim veiligheidsvest voor de politie. Het vest dat voorzien is van een camera, een 5G-modem en een tril-actuator, biedt de gebruiker een extra paar “ogen” op de rug.
Met behulp van een AI-algoritme dat gebruik maakt van rekenkracht vlakbij een 5G-antenne, wordt een potentiële dreiging gedetecteerd, zoals een getrokken mes. Op dat moment gaat er binnen een seconde een bericht terug naar het vest, waarop de drager met trillingen wordt gealarmeerd. Het resultaat is een technisch werkend, slim veiligheidsvest dat hulpdiensten extra veiligheid biedt.
Meer weten over het 5G veiligheidsvest? Neem contact op met Marc van Dijk.
Bij TNO doen we volop onderzoek naar 5G-toepassingen op de weg. Zo lopen er diverse projecten om de 5G-infrastructuur voor te bereiden op zelfrijdende auto's. Met 5G wordt autorijden veiliger en efficiënter. Door middel van sensoren en data worden voertuigen zich ‘bewuster’ van hun omgeving, waardoor ze sneller de juiste beslissingen kunnen nemen.
Met het project 5G-MOBIX kijken we samen met onder andere KPN wat er gebeurt met de 5G-communicatie als zelfrijdende auto’s de grens met Duitsland passeren. Hoe zorg je voor een soepele overgang tussen beide landen en netwerken?
Ook voor het wegtransport biedt 5G kansen, zoals bij truck platooning. Vrachtwagens rijden geautomatiseerd en op korte afstand achter elkaar in konvooien van drie tot vijf trucks. Dit maakt wegtransport sneller, goedkoper, schoner en veiliger. Al jarenlang wordt hiervoor gebruikgemaakt van directe communicatie via ITS-G5. Dankzij 5G kan de adoptie van truck platooning op de openbare weg versnellen. De vrachtwagens krijgen dan via dit netwerk aanvullende informatie, of ze kunnen informatie delen over de wegsituatie, waardoor de kans op ongelukken afneemt.
Deze pagina geeft een goed beeld van de vele waardevolle toepassingen van 5G voor onze samenleving. Toch gaan de mogelijkheden van 5G nog verder dan deze voorbeelden. Een belangrijke ontwikkeling is het Internet of Things (IoT) dat een enorme vlucht zal nemen dankzij 5G. Apparaten die frequent behoefte hebben aan informatie, zijn verbonden met het 5G-netwerk. Of denk aan de verdere ontwikkeling van ‘machine-to-machine’ communicatie, waarbij apparaten met elkaar verbonden worden waardoor kantoren, installaties en apparaten slimmer en productiever worden.
De conclusie is dat het 5G-netwerk talloze innovatieve toepassingen voor ons in petto heeft, waarvan we de impact op ons leven als consument of als ondernemer nog nauwelijks kunnen voorstellen.
Uitdagingen voor 5G
Naast de vele kansen zijn er ook nog talrijke uitdagingen die we moeten oplossen om het netwerk massaal te kunnen toepassen. Zo moet er nog veel gedaan worden om de 5G-infrastructuur geschikt te maken voor grootschalig gebruik, zodat bijvoorbeeld drones en zelfrijdende auto’s 5G kunnen gebruiken. Voor dit soort toepassingen is een betrouwbaar en stabiel netwerk nodig. Vooral telecombedrijven kunnen hier een belangrijke rol in spelen.
Daarnaast richten we ons bij TNO ook op de impact van 5G op de privacy en veiligheid. Hoe veilig is de data die wordt verstuurd? En wie is de eigenaar van de data? Om dit soort fundamentele vragen te kunnen beantwoorden, zal TNO de komende jaren onderzoek doen en nieuwe kennis vergaren, om een soepele en kansrijke implementatie van 5G in onze samenleving mogelijk te maken.
Ontwikkelingen 6G van start
Terwijl de ontwikkelingen voor 5G nog in volle gang zijn, wordt er al gewerkt aan de volgende generatie: 6G. Benieuwd welke kansen 6G ons gaat brengen?