Energie-eilanden voor conversie, transport en opslag
Landen aan de Noordzee werken steeds nauwer samen bij het versneld ontwikkelen van windenergie. Nederland, Duitsland, België en Denemarken streven naar een productie van 150 gigawatt in 2050. Belangrijk onderdeel van de plannen is aanleg en exploitatie van energiehubs op zee. TNO doet al langer onderzoek naar het grootschalig opwekken, converteren, opslaan en distribueren van energie tussen landen.
Maatschappelijke voordelen
Kunstmatige eilanden moeten energiehubs gaan vormen die door windparken opgewekte elektriciteit kunnen omzetten naar bijvoorbeeld waterstof en transporteren naar de aangesloten landen. Daardoor zijn aanzienlijke maatschappelijke voordelen te behalen. In potentie gaat het om kostenbesparingen tot 10 procent alleen al in het energienet. Nu er zonder subsidie offshore windparken worden ontwikkeld, aangelegd en geëxploiteerd, wordt het transportnet een belangrijke kostenfactor.
Wettelijke obstakels
Grensoverschrijdende verbindingen stimuleren de interne energiemarkt van de EU, maar er zijn nog steeds barrières te slechten, zeker als het gaat om regelgeving. TNO onderzoekt daarom niet alleen innovaties in technologie, maar buigt zich ook over marktmechanismes en juridische aspecten. Wet- en regelgeving kan namelijk oplossingen in de weg staan die milieutechnisch en maatschappelijk gewenst zijn.
Innovatieve concepten
Voor het ontwerp van de benodigde infrastructuur ontwikkeld TNO innovaties om opwek, conversie, opslag en transport te integreren in hybride energiesystemen. We onderzoeken hoe de exploitatie van toekomstige energiehubs zo is in te richten dat alle betrokken partijen er baat bij hebben en de samenleving als geheel profiteert. Zo bestuderen we verschillende concepten voor netaansluiting van offshore projecten, vermindering van de afhankelijkheid van elektriciteitskabels door conversie naar en transport van waterstof en transmissiesystemen. We kijken ook of en hoe de bestaande elektrische infrastructuur is uit te breiden en of windparken zijn te verbinden met andere offshore duurzame energiebronnen als zonneparken.
Werking energiemarkt
De energie-eilanden moeten zo zijn ingericht dat het voor alle belanghebbenden rendabel is. Vandaar dat we ook onderzoek doen naar de werking van de energiemarkt en handel tussen marktpartijen. Daarbij betrekken we beleid en wetgeving in de betrokken landen die uiteen kunnen lopen. Ook ongelijkheid door verschillende subsidieregimes kunnen verstorend werken. We richten ons op de verdeling van de kosten van aanleg, netaansluiting en exploitatie over betrokken partijen en landen. In technisch opzicht gaat het om het leveren van een stabiele en betrouwbare stroomvoorziening, leveringszekerheid en beveiliging tegen cyberaanvallen. Ook bestuderen we toekomstige uitbreiding en verbetering zoals schaalbaarheid, robuustheid en interoperabiliteit van offshore energiesystemen.
Nieuw type offshore converters windenergie
In het EU-project RealC0E werken we met partners aan de ontwikkeling van een nieuw type offshore converters die windenergie omzetten in elektriciteit. Deze moeten beter presteren en concurrerend zijn met conventionele elektriciteitsbronnen. Het vergroten van de capaciteit leidt tot lagere elektriciteitsprijzen per opgewekte megawatt.