Soort project:
Project
Thema:
Energieneutraal oplossingen
Systeemoplossingen, omgeving en milieu

CHILL: Innovatie in zeer lage temperatuur warmtenetten voor duurzame wijken

Status project

november 2024 – medio 2028

In samenwerking met

Bouwbedrijven, adviesbureaus en softwareontwikkelaars, conceptontwikkelaars, onderzoeksinstelling Deltares, gemeentes en andere stakeholders

In het CHILL-project ontwikkelen we met partners een gestandaardiseerde aanpak voor zeer-lage-temperatuur (ZLT) warmtenetten. Deze netten bieden bewoners een flexibele en duurzame energieoplossing, wat de verduurzaming van de gebouwde omgeving versnelt. Het project is relevant voor bedrijven, woningcorporaties, bewoners, gemeentes en beleidsorganisaties. Samen werken we aan veilige, duurzame en betaalbare energieoplossingen voor een toekomstbestendige energievoorziening in Nederlandse wijken.

Toekomstbestendige energiesystemen met ZLT-warmtenetten

De verduurzaming van de gebouwde omgeving is essentieel voor het behalen van de klimaatdoelen, maar de overgang naar duurzame verwarmingssystemen gaat momenteel te langzaam door hoge kosten, complexe planning en een gebrek aan vertrouwen in de huidige warmtenetten.

Een zeer-lage-temperatuur (ZLT) warmtenet biedt mogelijkheden voor toekomstbestendige energienetten in de wijk. Hierbij wordt warmte, koude en elektriciteit geïntegreerd voor een zo aantrekkelijk mogelijk aanbod. Deze nieuwe technieken, die vaak werken met lagere temperaturen, passen goed bij de veranderende wensen voor onze energievoorziening.

De toenemende vraag naar koeling en afnemende vraag naar warmte versterken deze trend. Hoewel de individuele all-electric oplossingen sneller geïmplementeerd kunnen worden, brengen ze uitdagingen met zich mee, zoals ruimtegebrek en netcongestie.

Innovatieve oplossingen en technologieën

De Zeer-lage-temperatuur (ZLT) warmtenetten combineren warmte, koude en individuele warmtepompen. Ze bieden veel voordelen:

  • lagere warmteverliezen;
  • mogelijkheid tot koeling;
  • eenvoudiger aanleg met flexibele leidingen;
  • relatief weinig ruimte nodig onder de grond;
  • minder afhankelijkheid van centrale energiebronnen
  • betere integratie van lokale energiebronnen.

Daarnaast zijn ZLT-netten toekomstbestendig, doordat ze zowel verwarming als koeling ondersteunen en ze zijn minder afhankelijk van centrale (fossiele) restwarmtebronnen. Ze passen goed bij de aankomende elektrificatie van de gebouwde omgeving.

De lagere netinvesteringskosten en de mogelijkheid om bewoners en energiebronnen op verschillende momenten aan te sluiten, maken ze aantrekkelijk en versnellen de warmtetransitie richting toekomstbestendige collectieve energiesystemen voor de wijk.

De systemen zijn bovendien erg sterk: er is minder afhankelijkheid van één of enkele grote bronnen of één brandstoftype.

Wat TNO en partners gaan doen

Samen met partners richt TNO zich in het CHILL-project op de ontwikkeling en implementatie van zeer lage temperatuur (ZLT) netten.

Door het bieden van concrete handvatten en tools voor ZLT-netten, en deze objectief met alternatieven te vergelijken, draagt dit project bij aan de uitwerking van efficiënte uitvoeringsplannen voor Nederlandse wijken.

Maatschappelijke en economische impact van ZLT-netten

Het CHILL-project biedt een integrale methodiek voor de efficiënte uitrol van ZLT-netten, gericht op verschillende spelers in de warmteketen.

We geven concrete handvatten en tools om ZLT-netten kwantitatief en diepgaand te vergelijken met alternatieven voor Nederlandse wijken. Om op deze manier efficiënt uitvoeringsplannen te ontwikkelen voor grootschalige aanleg van ZLT-netten.

Waarde voor verschillende stakeholders

Dit project richt zich op het toegankelijk maken van deze nieuwe technologie voor de Nederlandse samenleving. Dat gebeurt samen met een brede groep bedrijven, woningcorporaties, bewoners, gemeentes en beleidsorganisaties:

ZLT-netten bieden een toekomstbestendige optie voor verwarming en koeling, met een goede afstemming tussen gebruiker, woningeigenaar en ontwikkelende partijen.

Transparante en inzichtelijke afstemming tussen woningzijdige en netzijdige maatregelen is nodig om tot de optimale keuze te komen.

ZLT-netten lenen zich uitstekend voor participatie van energiecoöperaties door de grote individuele component en lagere investering in collectieve infrastructuur.

Ondersteunende tools en standaarden om ZLT-netten goed af te kunnen wegen en efficiënt te plannen en ontwikkelen.

ZLT-netten kunnen congestie van het elektriciteitsnet verminderen en bieden een oplossing waar midden- of hoge temperatuurnetten niet aangelegd kunnen worden.

Inzichtelijke en transparante planning van ZLT-netten helpt bij het beoordelen van financieringsvoorstellen.

Het CHILL-project draagt bij aan grootschalige bouwstromen en investeringen rond warmtenetten en de ontwikkeling van innovaties van componenten van ZLT-netten en gebouwzijdige maatregelen.

Tools en methodieken voor efficiënte planning en ontwikkeling van ZLT-netten, zowel technisch als organisatorisch en juridisch.

Laat je verder inspireren

78 resultaten, getoond 1 t/m 5

Urban mining cruciaal: meer kritieke en strategische materialen uit elektronische en elektrische apparaten

Informatietype:
Nieuws
18 maart 2025
Hoe kan recycling helpen bij het terugwinnen van CRMs en SRMs uit afgedankte elektrische apparatuur? TNO deelt inzichten..

Met satellieten speuren naar bronnen van broeikasgassen

Informatietype:
Insight
13 maart 2025

Dit is onze tijd: Eleonie van Schreven werkt aan kleine satellieten met grote impact

Informatietype:
Insight
13 maart 2025

Compressed Earth Blocks: een betaalbaar en duurzaam alternatief voor baksteen

Informatietype:
Insight
10 maart 2025

Veranderingsgerichte levenscyclusanalyses voor toekomstbestendig productontwerp

Informatietype:
Insight
17 februari 2025