Een gezonde werkomgeving door inzet van sensoren

Deze mogelijkheden hebben we vertaald in een toekomstvisie: de Virtual Occupational Hygiene Assistant (VOHA). Samen met partners werken we aan alle onderdelen die nodig zijn om de toekomstvisie mogelijk te maken in de praktijk en zo bij te dragen aan de verlaging van de ziektelast door blootstelling aan gevaarlijke stoffen.

Nieuwe manier van meten

Het meten van blootstelling met luchtpompen wordt al sinds de jaren ‘60 toegepast (Personal Air Sampling, PAS). Hierdoor werd het mogelijk oorzaken van beroepsziektes beter vast te stellen en te beheersen. De SER publiceerde echter onlangs dat risico’s op de werkplek al jaren niet dalen. Slimme inzet van sensoren kan hier verandering in brengen.

De conventionele meetmethode geeft vooral accuraat inzicht in de gemiddelde blootstelling over de meetperiode, met sensoren wordt meer inzicht verkregen in de variatie in blootstelling over de meetduur, waardoor beter kan worden vastgesteld waar, wanneer en waarom blootstelling voorkomt. Deze informatie geeft inzichten die nodig zijn om de blootstellingen effectief te reduceren en zorgt daarmee voor effectievere preventie van beroepsziekten. Ondanks het feit dat sensoren meestal niet zo accuraat zijn als PAS-metingen, onderzoeken we al wel de nieuwe kansen die ze bieden om bedrijven te helpen in het regulatoire proces. Bijvoorbeeld door sensoren te kalibreren en gebruik te maken van de grote hoeveelheid blootstellingsdata die ze genereren (kwantiteit versus kwaliteit).

(Bron: Le Feber, M., 2022. Sensoren, vloek of zegen? ARBO 6, 220 - 223)

Succesvolle implementatie op de werkvloer

Om sensoren succesvol in te zetten voor een gezondere werkomgeving is een goede afstemming nodig tussen de verschillende belanghebbenden. Werknemers worden blootgesteld, werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen voor veilige werkplekken, arbeidshygiënisten meten en adviseren, de overheid maakt beleid en de arbeidsinspectie controleert. Met alle belanghebbenden bepalen we wat er nodig is om de voordelen die meten met sensoren biedt optimaal te benutten. Zo werken we bijvoorbeeld samen met arbeidshygiënisten van IDEWE, GCG en NVvA aan de ontwikkeling van richtlijnen en tools.

Richtlijnen voor gebruik van sensoren

Om te waarborgen dat door de VOHA aanpak uiteindelijk ook echt de blootstelling en daarmee de ziektelast wordt verlaagd, ontwikkelen we in internationaal verband richtlijnen voor het gebruik van sensoren. Samen met HSE en NIOSH richten we ons op het faciliteren van de toepassing van sensoren op de werkvloer. We beantwoorden praktische vragen zoals hoe bepaal je welke sensor het meest geschikt is om een specifieke blootstelling of situatie te bemeten, hoe bepalen we de validiteit van de verkregen data en welke nieuwe informatie kunnen we halen uit al deze nieuwe data? Deze informatie verwerken we in richtlijnen.

Privacy en ethiek bij gebruik sensordata

Sensoren verzamelen data die vaak gaan over personen. De introductie van sensoren op de werkplek zal daarom effect hebben op ethische waarden, bijvoorbeeld op gezondheid en welzijn, recht op zelfbeschikking, privacy, vertrouwen, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid.

Lees meer over de mogelijke toepassingen en ethische vraagstukken bij de introductie van sensoren op de werkplek.

• Infoblad 1: Blootstellingssensoren (pdf)
• Infoblad 2: Sensoren als detector (pdf)
• Infoblad 3: Stationaire blootstellingssensoren (pdf)
• Infoblad 4: Blootstellingssensoren met indoor location tracking (pdf)
• Infoblad 5: Persoonlijke blootstellingssensoren (pdf)
• Infoblad 6: Persoonlijke blootstellingssensoren met techniek om context te meten (pdf)

Samen werken aan schone lucht op het werk?

Bent u werkgever of arbeidshygiënist en geïnteresseerd in een gezonde werkomgeving door de inzet van sensoren? Of heeft u als ontwikkelaar interesse om met ons te werken aan verdere ontwikkeling van de sensortechnologie en tools? Neem dan contact op met Jody Schinkel.