Voorbereid op de toekomst door innoveren op het gebied van arbeidsveiligheid

Opkomende risico’s het hoofd bieden

Eén van de gevolgen van de veranderende arbeidsmarkt is dat de veiligheidsrisico’s op de werkvloer zullen veranderen door opkomende risico’s waarvan we de ernst niet goed doorzien. Denk daarbij aan de uitdagingen en gevolgen die de energietransitie (wijdvertakte waterstofnetwerken, grootschalige ammoniak- en stroomopslag et cetera), klimaatverandering (zoals hevigere stormen, vaker overstromingen en aardbevingen), circulaire economie en grondstoffen- en materialentransitie (waaronder reactieve materialen, ongezonde bijproducten) en toenemende digitalisering en complexe (AI-)systemen (algoritmisch management, hyperefficiency, autonome HR-systemen et cetera) met zich meebrengen.

Het is belangrijk deze nieuwe risico’s zo snel mogelijk te identificeren en op de juiste manier aan te pakken om de arbeids- en procesveiligheid te borgen. Daarbij gaat het niet alleen om het beperken van de effecten maar ook de noodzaak voor vernieuwing van risicomanagementmethoden en veiligheidsinterventies.

Veiligheid bevorderen met digitale middelen

Technologie neemt een enorme vlucht en biedt mogelijkheden om steeds meer veiligheidsdata te verzamelen binnen de werkomgeving en te analyseren. Met behulp van geavanceerde data-analyse onderzoeken we de implicaties van nieuwe risico’s op het gebied van arbeidsveiligheid. Het daarbij gericht inzetten van digitale middelen kan de veiligheid verbeteren.

Bij ons onderzoek staan twee kernvragen centraal:

• Wat zijn de nieuwe veiligheidsrisico’s op de werkvloer als gevolg van de energietransitie, klimaatverandering, circulaire economie en toenemende digitalisering en robotisering van het werk?
• Hoe kunnen digitalisering en AI ingezet worden voor het voorspellen en beheersen van deze nieuwe veiligheidsrisico’s voor mens, organisatie en techniek?

Intelligente robots

De introductie van intelligente en flexibele robots en cobots (collaboratieve robots) op de werkvloer heeft al een paar jaar de aandacht. Als TNO onderzoeken we het effect van werken met robots en mogelijke veiligheidscomplicaties. We helpen bedrijven digitalisering en robotisering in goede banen te leiden en veilig te implementeren. Daarbij ligt de focus op veilig samenwerken met intelligente robots en digitale systemen. GRIP is een door TNO ontwikkelde methode, een stappenplan dat handvatten geeft waar je aan moet denken bij het samenwerken met en inwerken van een robot.

Voorspellen van incidenten

Met behulp van bestaande data, verrijkt met meer contextinformatie, proberen we onveilige situaties en handelingen te voorspellen en te voorkomen. Sensoren op het lichaam van werknemers, op machines of elders in de werkomgeving spelen daarbij een belangrijke rol. Maar daarnaast kunnen ook bijvoorbeeld chatbots, via lerende algoritmes, vragen stellen om meer te weten te komen over incidenten. Dit kan informatie opleveren waarmee primaire processen kunnen worden verbeterd en onveilige situaties worden voorspeld.

Veiligheidsgedrag en -cultuur effectief implementeren

Het is belangrijk alle facetten van veiligheid op de werkvloer te bekijken. De veiligheidsprestaties van bedrijven zijn immers afhankelijk van diverse factoren zoals de mens, organisatie en technologie. Alleen als deze factoren op elkaar zijn afgestemd, kunnen bedrijfsprocessen optimaal functioneren én neemt de betrouwbaarheid en veiligheid toe. Samen met partners innoveert TNO door het ontwikkelen van veiligheidsoplossingen die praktisch, effectief en betaalbaar zijn. Daarbij staan afstemming in de organisatie, praktische inzetbaarheid en afstemming op de doelgroep centraal.

Onderzoek naar veiligheidsgedrag en -cultuur in het licht van de diverse transities zijn dan ook een belangrijk onderdeel van ons werk. Juist bij deze uitdagingen spelen inzichten rondom gedragsverandering een cruciale rol. Door gebruik te maken van gedragsinzichten bij het kiezen, implementeren en borgen van maatregelen kan veiligheids- en gezondheidsrisico’s in de praktijk verminderen. Lees hier meer over onze aanpak Keuzewijzer Gedragsinterventies en/of download de whitepaper (pdf) rondom gedrag en gezondheids- en veiligheidsrisico’s op de werkvloer.

Doe met ons mee!

Wij werken samen met bedrijven die hun veiligheid in kaart willen brengen en verbeteren en met strategische partners voor implementatie en partijen die technologie leveren voor onze innovaties. Wil jij meer weten over ons arbeidsveiligheidsonderzoek of met je organisatie met ons samenwerken in projecten om te innoveren op het gebied van arbeidsveiligheid? Neem contact met ons op.

Meer informatie

• Machineverordening in 2027 van kracht, verdiep je er nu al in
• Versterken veiligheid in de zonne-installatiebranche - Veilig werken met 4 pijlers
• Algoritmisch management en arbeidsveiligheid: het doel heiligt niet alle middelen
• System dynamics-model for industrial human-robot interaction safety
• The BowTie as a Digital Twin: How a BowTie Looks Different from a Data Perspective (mdpi.com)
• Integrated management of safety and security in Seveso sites - sociotechnical perspectives
• Interview met Johan van Middelaar - Safety Delta Nederland SDN
• Essentiële V&G eisen voor industriële machines uitgerust met machine learning (pdf)
• Veiligheidskaart veilige toepassing cobots op de werkvloer (pdf)
• Safety chart on the safe use of collaborative robots (cobots) in the workplace (pdf)
• Emergent risks to workplace safety: working in the same space as a cobot (pdf)
• Opkomende risico's voor arbeidsveiligheid: werken in dezelfde ruimte als een cobot (pdf)