Energiezuinig ventilatiesysteem ververst, filtert en koelt de lucht in klaslokalen
Een prettig en gezond (klasse A) in scholen, en op een energiezuinige manier. Dat biedt een mede door TNO ontwikkeld ventilatiesysteem, Schoolvent, dat niet alleen de klaslokalen ventileert maar ook de lucht filtert, voorverwarmt of koelt. Op het Jordan Montessori Lyceum Utrecht in Zeist werden in een proef vijf lokalen aangesloten op het nieuw ontwikkelde ventilatiesysteem. De vijf lokalen lieten een forse daling van fijnstof (70% tot 96%) zien vergeleken met een referentielokaal.
Nieuw systeem met energiezuinige dauwpunt koeling
Een klaslokaal koelen kost vaak veel energie en vereist een hoger elektrisch aansluitvermogen. In het nieuwe systeem wordt energiezuinige dauwpunt koeling toegepast. Omdat deze manier van koeling gebaseerd is op waterverdamping is er geen extra elektrisch vermogen vereist.
Daarnaast helpt het niet als bij het filteren van fijnstof uit de lucht een ventilatiesysteem is voorzien van een filter met een hoge luchtweerstand. In dat geval is extra energie nodig voor een krachtige ventilator die de lucht door zo’n filter moet blazen. Om deze reden wordt voor het eerst in scholen een elektrostatisch filter toegepast wat vijf klaslokalen tegelijk van schone lucht voorziet.
Oververhitting en te hoge fijnstofconcentratie
Niet filteren en koelen van lucht is eigenlijk geen optie, omdat scholen dan vaker te maken krijgen met oververhitte klaslokalen en een te hoge fijnstofconcentratie. Dat laatste geldt al helemaal voor scholen in de buurt van drukke autowegen. De afgelopen periode heeft COVID ook nog eens duidelijk gemaakt hoe belangrijk goede ventilatie is.
Daarbij is het wel zaak om dat op een energiezuinige manier te doen. Omdat scholen ook moeten bijdragen aan het streven van Nederland om in 2050 tot een energieneutrale gebouwde omgeving te komen, is energiezuinige ventilatie van belang.
Samen de uitdaging opgepakt
TNO, Lucam en VFA Solutions hebben een nieuw systeem ontwikkeld dat in staat is om scholen op een slimmere manier te koelen en van frisse lucht te voorzien. Het is een energiezuinig ventilatiesysteem dat ook lucht filtert, voorverwarmt of koelt. Dit innovatieve systeem is een goede oplossing voor scholen die zich bijvoorbeeld in de buurt van een drukke weg bevinden en die nog een verduurzamingsslagmoeten ondergaan. Dat is namelijk het meest logische moment om de SchoolVent te installeren.
Proeflocatie naast de A28
Het Jordan Montessori Lyceum Utrecht in Zeist had de primeur. De school staat naast de A28 en kon dus wel een installatie gebruiken die in staat is om veel fijnstof uit de lucht te filteren. Ook was er regelmatig sprake van oververhitting. Soms zelf in die mate dat de school een aantal dagen werd gesloten. Begin vorig jaar werden daar bij wijze van proef vijf lokalen aangesloten op de SchoolVent-installatie.
De provincie Utrecht heeft voor de installatie van het systeem aan de school financiële ondersteuning verstrekt in het kader van de “Uitvoeringsagenda gezonde lucht regio Utrecht 2018 – 2023”. Door COVID was het vervolgens in het voorjaar maar beperkt mogelijk om metingen te doen in klaslokalen waar leerlingen aanwezig waren. Ondertussen zorgde diezelfde COVID wel voor meer interesse in goede luchtverversingsinstallaties.
Forse afname van fijnstofconcentratie
Met enige vertraging volgden dan toch de onderzoeksresultaten van het energiezuinige ventilatiesysteem. En die zijn veelbelovend. Zo zorgde de installatie in Zeist bij de vijf geklimatiseerde klaslokalen voor een afname van fijnstof (PM2.5-fractie) van 70 tot 96 procent in vergelijking met het referentielokaal. Dit najaar sluit de school dan ook 14 nieuwe lokalen aan op het systeem.
Het project is uitgevoerd met Topsector Energiesubsidie van het Ministerie van Economische Zaken.