Slim raam met groot energiebesparingspotentieel levert veelbelovende resultaten in eerste pilot-praktijktest
Het ‘slimme raam’ dat TNO en partners hebben ontwikkeld in het kader van het Interreg-project Sunovate, levert goede prestaties onder realistische praktijkomstandigheden, zo blijkt uit de resultaten van een eerste pilot. Het raam is ontworpen om automatisch te schakelen tussen zonnewarmte blokkeren en doorlaten. Het is geoptimaliseerd om het energieverbruik te beperken in een gematigd klimaat met koude winters en warme zomers, zoals in Nederland.
Voorlopige resultaten eerste pilot
De resultaten laten zien dat het slimme raam schakelt van infraroodlicht doorlatend naar blokkerend, zodra er direct zonlicht op het raam valt en de omgevingstemperatuur boven de 20°C ligt. Terugschakelen naar doorlatend infraroodlicht gebeurt doorgaans ’s nachts, wanneer het glasoppervlak afkoelt. Zo wordt de zonnewarmte in het gebouw optimaal benut en is er minder energie nodig voor zowel verwarmen als koelen. De extra energie- en kostenbesparingen kunnen oplopen tot 8% en 23,70 €/m² glas per jaar ten opzichte van de meest geavanceerde HR++-ramen.
TNO en partners zijn in januari een pilot gestart om deze nieuwe SunSmart-technologie te testen en informatie te verzamelen over de adaptieve eigenschappen en prestaties van de innovatieve energie-efficiënte ramen in realistische omstandigheden. Onlangs zijn twee slimme demonstratieramen van 1 m² geproduceerd en geïnstalleerd op de testfaciliteit SolarBEAT in Eindhoven. Dit is de eerste keer dat het adaptieve thermochrome effect van de nieuwe slimme ramen is gedemonstreerd in realistische omstandigheden. Tot nu toe zijn de resultaten veelbelovend. De demonstratieramen zullen verder worden getest tot het einde van het jaar om informatie te verzamelen over de schakelprestaties in alle vier de seizoenen.
‘Slim raam’-technologie
Het actieve materiaal in het slimme raam is thermochroom. Dit betekent dat bij een bepaalde temperatuur de optische eigenschappen ervan veranderen. TNO en partners hebben het materiaal ontwikkeld voor een goede doorzichtigheid en met een schakeltemperatuur van rond de 20°C, waarbij alleen de transparantie voor infraroodlicht verandert. Daarmee is het raam geoptimaliseerd om zoveel mogelijk energie te besparen, terwijl het volledig doorzichtig blijft voor het menselijk oog. Het schakelen gebeurt autonoom en is een intrinsieke eigenschap van het gelamineerde glas, zodat het raam in gewone kozijnen kan worden geplaatst, zonder speciale installatie-eisen.
Impact
Effectief gebruik van zonlicht en zonnewarmte kan grote invloed hebben op de energie-efficiëntie van gebouwen. Het zorgt ervoor dat er in de winter minder verwarmd en in de zomer minder gekoeld hoeft te worden. Het nieuwe “slimme raam” past de zoninstraling automatisch aan de veranderende seizoenen aan. De technologie is ontworpen op basis van betaalbare materialen en processen voor een terugverdientijd van minder dan 7 jaar voor eindgebruikers. Door deze technologie verder te ontwikkelen om binnen 2-3 jaar op de markt te kunnen worden gebracht, kan een grote bijdrage worden geleverd aan het behalen van de Europese energie- en klimaatdoelen, met als einddoel een energie- en klimaat neutrale gebouwde omgeving in 2050.
Partners
De test is onderdeel van het Interreg Sunovate project. Sunovate is een project van TNO, Brightlands Materials Center en Solliance, Universiteit Hasselt, imec, KU Leuven, Yparex, Everlam, Glass for Glass en Soltech. Het project is geïnitieerd door TNO. Sunovate wordt gefinancierd door het programma Interreg VL-NL, de Nederlandse regering en de provincies Limburg (NL / VL) en Noord-Brabant (NL).