Ambities Nederland voor waterstof en groene chemie komen in versnelling

Nederland wordt een waterstofhub door drie functionaliteiten te integreren: waterstofproductie, een waterstofrotonde en waterstofconsumptie en groene chemie. Met die stip op de horizon nam het programmabestuur van GroenvermogenNL dat dit voorjaar aangetreden is, de rondetafel mee in haar visie op een ecosysteem voor waterstof en groene chemie in Nederland.

Marjan Oudeman, voorzitter van het bestuur: ‘Met € 838 miljoen uit het Nationaal Groeifonds hebben we met GroenvermogenNL ook echt knoppen om aan te draaien. We willen de middelen inzetten om te versnellen, sterktes in Nederland te verbinden en de vorming van een ecosysteem tot stand helpen brengen.’

Directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie Focco Vijselaar kon daar direct de heuglijke openstelling aan toevoegen van de eerste subsidieregeling waarmee demonstratieprojecten voor de opschaling van waterstof en groene chemie ondersteund kunnen worden. De bijna € 30 miljoen is afkomstig uit GroenvermogenNL.

Drie sleutelprojecten

De rondetafel presenteerde een gezamenlijk voorstel om een drietal sleutelprojecten versneld mogelijk te maken. Er gebeurt ontzettend veel op dit moment op het gebied van waterstof en groene chemie. Vanuit dat overzicht heeft de rondetafel drie projecten geselecteerd waarvan de urgentie breed wordt gedeeld aan tafel. Het gaat om een expertisecentrum op het gebied van waterstofveiligheid, een project gericht op importinfrastructuur en een portfolio-aanpak voor nationale pilot- en demoprojecten. ‘Met deze sleutelprojecten brengt de rondetafel versnelling aan rondom een drietal essentiële randvoorwaarden voor een toekomstig waterstofecosysteem’, stelt Marco Waas, een van de trekkers van de rondetafel.

TNO levert aan de ambitie van Nederland om dé waterstofhub te zijn graag een belangrijke bijdrage

Tjark Tjin-A-Tsoi, CEO van TNO die namens de toegepaste kennisinstellingen deelneemt, onderschrijft het belang van samenwerking in de totale kennisketen. ‘Zo kunnen we fundamentele kennis naar toepassing brengen, met maatschappelijke én economische impact voor Nederland. TNO doet dit bijvoorbeeld door voor specifieke industrieclusters te analyseren waar kansen liggen voor emissiereductie door gebruik van waterstof.

Er zijn nog grote uitdagingen bijvoorbeeld bij de opschaling van elektrolyzers en de opslag van waterstof, essentiële schakels in een toekomstig waterstofecosysteem. Niet voor niets gebieden waar TNO innovaties ontwikkelt en onderzoek doet. Ieder land wil dé waterstofhub van de wereld worden. Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat alle partijen in de keten samenwerken met een systeemgerichte aanpak. Zowel technisch gezien als vanuit het besluitvormingsproces. Het tempo wordt tenslotte bepaald door de zwakste schakel. TNO levert aan de ambitie van Nederland om dé waterstofhub te zijn graag een belangrijke bijdrage.’

Financiering in de markt

Om nieuwe technologie op te schalen tot commerciële fabrieken is naast publieke financiering van de onrendabele top ook kapitaal uit de markt nodig om investeringsbeslissingen rond te krijgen. De rondetafel ging in gesprek met Barbara Baarsma, CEO Rabo Carbon Bank en hoogleraar Marktwerking- en mededingingseconomie aan de Universiteit van Amsterdam, om het Nederlandse investeringsklimaat te bespreken. Wat kan Nederland doen om banken, verzekeraars en pensioenfondsen meer te laten investeren in verduurzaming in Nederland? De rondetafel wil deze dialoog met de financiële sector een vervolg geven.

Over de rondetafel Waterstof en Groene Chemie

De rondetafel opereert in opdracht van het ministerie van Economische Zaken & Klimaat (EZK). De rondetafel is een halfjaarlijkse bestuurlijke bijeenkomst tussen sectorvertegenwoordigers uit bedrijfsleven en MKB, TSO’s en kennispartijen. De rondetafel is een katalysator om de samenwerking op het gebied van waterstof en groene chemie in Nederland op te schalen en ‘de stand van het land’ op te maken. De rondetafel adviseert aan GroenvermogenNL (groeifondsprogramma) en ondersteunt het Nationaal Waterstofprogramma (NWP) door als relevante sectoren gezamenlijke ontwikkelrichtingen vast te leggen en sectorambities om te zetten in afspraken. De rondetafel is samengesteld op basis van een representatieve afvaardiging vanuit nationaal perspectief, d.w.z. C-level management bij bedrijven en kennispartijen die een grote rol spelen in het veld van waterstof en groene chemie in Nederland.