Grote meetcampagne van emissies broeikasgassen en luchtverontreiniging in Rotterdam

Samenwerking voor inzicht in emissies

De activiteiten vinden plaats in samenwerkingsverband van het Ruisdael Observatorium en is onderdeel van Europese projecten.

Emissies van broeikasgassen en luchtvervuiling worden geschat op basis van berekeningen en door bedrijven opgegeven emissies. Luchtkwaliteit wordt gemonitord door het landelijk meetnet luchtkwaliteit.

Een nieuw gedetailleerd beeld

Om stedelijke emissies en ook de geplande vermindering daarvan te kunnen bepalen zijn aanvullende metingen nodig. Deze periode in het jaar is interessant omdat veel activiteiten na de relatief rustige vakantieperiode weer op gang komen. De wetenschappers hopen dit in hun metingen te kunnen zien.

Het centrum van Rotterdam en de haven zijn belangrijke bronnen van broeikasgassen en luchtvervuiling. Naast de vaste meetstations van het Ruisdael Observatorium in de regio Rotterdam, wordt er tijdens de campagne ook gebruikgemaakt van meetauto’s, fietsen, een meettrailer en twee meetvliegtuigen en satellietwaarnemingen om die bronnen in kaart te brengen.

Uitgebreide meetinstrumenten op land

Tijdens de campagne gaan onze onderzoekers van TNO broeikasgassen en luchtkwaliteit (fijnstof, roet en stikstof) meten op alle mogelijke schalen en resoluties. Daarbij coördineren wij de vaste meetstations waar tijdelijk geavanceerde extra meetinstrumenten van alle deelnemers worden geïnstalleerd.

Speciaal voor de campagne plaatsen we een trailer in Rotterdam, voor aanvullende fijnstofmetingen zoals ultrafijnstof, roet en chemische samenstelling. Eerder pleitte TNO voor een ander fijnstof-beleid dat meer gestoeld is op aantallen deeltjes en de daadwerkelijke bijdrage aan gezondheidsschade. Omdat dat per regio kan verschillen zijn de detailmetingen voor Rotterdam zo belangrijk.

Daarnaast zal TNO met een mobiele meetwagen rijden, waarin apparatuur aanwezig is voor broeikasgas- en luchtkwaliteitsmetingen, om zo verschillende emissiebronnen in kaart te brengen.

Uitgebreide meetinstrumenten vanuit de lucht en ruimte

Een vliegtuig zal voor TNO over de stad vliegen en stikstofdioxide (NO2)-metingen doen met nauwkeurigheid van enkele vierkante meters. Dit levert waardevolle inzichten op voor de ruimtelijke verdeling in Rotterdam en voor TNO’s ontwikkeling van nieuwe satellietinstrumenten die wereldwijd, structureel, en nauwkeurig emissies moeten kunnen meten op installatie-niveau. De satellietinstrumenten die nu vliegen hebben een beperkte nauwkeurigheid en kunnen slechts heel grote bronnen zien.

Zelfs vanuit de ruimte zullen satellietinstrumenten meekijken, zoals het Nederlandse TROPOMI instrument dat zich richt op luchtverontreiniging en het NASA OCO-3 instrument voor het meten van kooldioxide. De metingen worden later gebruikt om gedetailleerde modellen van stedelijke broeikasgasemissies en luchtverontreiniging te verbeteren.

Ruisdael Observatorium

Het Ruisdael Observatorium is een wetenschappelijk consortium dat is opgezet om nauwkeurigere en meer gedetailleerde verwachtingen van het weer en de luchtkwaliteit mogelijk te maken.

Het is een samenwerkingsverband tussen onderzoekers van het KNMI, RIVM, Universiteit Utrecht, Rijksuniversiteit Groningen, Vrije Universiteit Amsterdam, Wageningen University & Research, TNO, gecoördineerd door TU Delft. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) financiert het Ruisdael Observatorium.

Andere Europese steden

De campagne in Rotterdam staat niet op zich, maar is onderdeel van de Europese projecten RI-Urbans en ICOS Cities waar TNO in participeert. In andere Europese steden waaronder Parijs, Boekarest en Milaan worden deze zomer en herfst ook studies verricht.