Energiesystemen in ondergrond oplossing voor kleinschalige warmtenetten
Kan een gesloten energiesysteem in de diepe ondergrond gebruikt worden als bron voor een kleinschalig collectief warmtenet voor meerdere woningen? Kunnen we de opbrengst verhogen? En vooral: kan de veiligheid van het grondwater worden gegarandeerd, ook op lange termijn? TNO, Itho Daalderop, Encor, EBN, TuGeo, Actium en de Bentoniet Fabriek zijn recent gestart met een project om deze vragen te beantwoorden en daarmee een warmtenetconcept te ontwikkelen dat modulair uitgerold kan worden.
Gesloten bodemenergiesystemen
Woningbouwcoöperaties hebben behoefte aan een duurzame en kosteneffectieve oplossing voor het verwarmen van veelvoorkomende woningtypen zoals rijtjeshuizen of portiekflats. Kleinschalige, collectieve energiesystemen, zoals een gesloten bodemenergiesysteem, kunnen hier een antwoord zijn.
Factor 10
Gesloten bodemenergiesystemen zijn sterk in ontwikkeling: met behulp van een gesloten leidingstelsel wordt warmte uitgewisseld met de ondergrond. In 2022 werden zo’n 15.000 nieuwe systemen aangelegd met een dieptebereik van 100 tot 350m, met name geschikt voor een enkel huishouden. Door een systeem dieper (400-800 meter) in de ondergrond aan te brengen en het ontwerp te optimaliseren kan het vermogen mogelijk vertienvoudigd worden.
Hierdoor komt de verwarming van een blok van meerdere rijtjeshuizen of een portiekflat met een enkel systeem gekoppeld aan een warmtepompnet in beeld. Ook zijn de kosten lager en is de milieu-impact kleiner omdat er minder boringen nodig zijn. Bescherming van het grondwater is een aandachtspunt. Er is behoefte aan veilige en detecteerbare afdichtingsmaterialen waarvan de veiligheid ook op langer termijn kan worden aangetoond en gegarandeerd.
Blauwdruk voor de praktijk
De ontwikkeling van veilige en duurzame materialen voor diepe bodemenergiesystemen, het verhogen van de opbrengst en slimme aansturing van het warmtepompnet zijn onderdeel van dit nieuw gestarte project. Dit alles wordt ook in de praktijk gerealiseerd. Binnen het project wordt ook een blauwdruk voor een woonwijk ontwikkeld.
Bijdrage duurzame energie
Het project draagt bij aan de betaalbaarheid van energie (verlaging kosten per kW), leveringszekerheid (stabiele en lokale energievoorziening) en duurzame, CO2 neutrale energievoorziening voor bestaande woningen, zodat de ambitie om versneld van het aardgas af te gaan daadwerkelijk realiteit kan worden.
Dit innovatieproject wordt mede mogelijk gemaakt door de MOOI-subsidieregeling van de Topsector Energie voor de gebouwde omgeving.