Forse energiebesparing dankzij subsidies voor verduurzaming koopwoningen

Effecten subsidies onderzocht

De rijksoverheid stimuleert huiseigenaren, individueel en via verenigingen van eigenaren, energiebesparende maatregelen te nemen met drie financiële regelingen:

• Subsidie Energiebesparing Eigen Huis (SEEH)
• Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE)
• Leningen uit het Nationaal Warmtefonds (NWF).

In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzocht TNO de effecten van deze instrumenten.

Samenwerking met CBS en RVO

TNO deed het onderzoek in samenwerking met het CBS en de RVO. De monitor over 2021 en 2022 zet de resultaten van verschillende financieringsmogelijkheden voor verduurzaming van koopwoningen op een rij.

Onderzocht werd voor welke energielabels en bouwjaren de regelingen worden gebruikt, door welke categorieën inkomens er een beroep op wordt gedaan en hoeveel energie ermee wordt bespaard. Kortom, wat zijn de effecten van de drie financieringsinstrumenten voor de koopsector?

Download per subsidieregeling de monitor:

• Monitor ISDE 2021 Individuele woningeigenaren (pdf)
• Monitor ISDE 2022 Individuele woningeigenaren (pdf)
• Monitor Nationaal Warmtefonds 2021 Individuele woningeigenaren (pdf)
• Monitor Nationaal Warmtefonds 2022 Individuele woningeigenaren (pdf)
• Monitor SEEH 2021 Vereniging van Eigenaren (pdf)
• Monitor SEEH 2022 Vereniging van Eigenaren (pdf)

Dak- en vloerisolatie, warmtepompen populair

Uit de monitor blijkt dakisolatie de populairste maatregel te zijn bij de SEEH en het Nationaal Warmtefonds. Bij de ISDE is dat vloerisolatie. De gemiddelde energiebesparing is bij de ISDE 40-47% per woning, terwijl dat bij de SEEH 16% is.

Opmerkelijk is dat er relatief gezien minder aanvragen voor subsidie of een lening zijn gedaan door huishoudens in de lagere inkomensklassen. Bijna een vijfde van de huishoudens die een lening hebben bij het Nationaal Warmtefonds, hebben ook subsidie aangevraagd bij de ISDE of SEEH.

Aanzienlijke reductie energiegebruik door ISDE

In 2021 maakten bijna 35.000 individuele woningeigenaren gebruik van de ISDE. In 2022 werd voor ruim 80.000 woningen aanvragen goedgekeurd. Daarmee zijn in 2021 ruim 70.000 energiebesparende maatregelen genomen en in 2022 zo’n 160.000 (gemiddeld 2 per aanvraag).

Vloerisolatie wordt het vaakst toegepast, gevolgd door spouwmuurisolatie (2021) en warmtepompen (2022). Hierdoor is het energiegebruik aanzienlijk teruggedrongen.

Het gemiddelde energiegebruik van een woning die in 2021 een aanvraag heeft gedaan is van 55 gigajoule aan gas, elektriciteit en warmte gereduceerd tot 33 GJ. In 2022 is het gemiddelde energiegebruik van de huishoudens die een aanvraag hebben gedaan vrijwel gehalveerd van bijna 60 GJ per jaar tot ruim 30 GJ.

Nationaal Warmtefonds

Individuele eigenaren hebben in 2021 voor 3.700 woningen een goedkope lening toegekend gekregen bij het Nationaal Warmtefonds. In 2022 verdrievoudigde dit aantal tot ruim 10.000 woningen. Dat leidde tot ruim 11.000 maatregelen in 2021 (gemiddeld 3 per aanvraag) en in 2022 tot 28.000 maatregelen.

SEEH

Tot 2023 konden VvE’s gebruik maken van de SEEH. Vanaf januari 2023 wordt de SEEH met de ISDE voor VvE’s ondergebracht in de Subsidie Verduurzamen voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE). In 2021 hebben VvE’s met de subsidie van de SEEH 2.450 maatregelen genomen (gemiddeld 2,9 per woning) en in 2022 1.535 maatregelen. In 2021 is met deze maatregelen jaarlijks per woning gemiddeld 5,5 GJ bespaard, in 2022 was dat 6,9 GJ per jaar.

Datasets koppelen

Voor het samenstellen van de monitor gebruikte TNO data van het CBS. RVO en het Warmtefonds leveren datasets van de aanvragen van de drie instrumenten aan het CBS, die deze op adres koppelt met microdata over huishoud- en woningkenmerken. TNO verwerkt deze gegevens in eigen modellen en berekent vervolgens de energie- en CO2-besparing van de drie instrumenten. Zo is zichtbaar gemaakt hoe de subsidie is verdeeld over woningeigenaren naar energielabel, bouwjaar, monumentenstatus en inkomensgroepen.

Nog beter inzicht

“In de naaste toekomst gaan we veel meer data verzamelen over de gebouwde omgeving om het beleid van de overheid voor verduurzaming van woningen en gebouwen te ondersteunen. Zo hebben we recent met het Planbureau voor de Leefomgeving het simulatiemodel Hestia ontwikkeld dat we hebben gebruikt voor het berekenen van de energiebesparing. Het model bevat de energetische staat van alle woningen in ons land en kan beleidsmaatregelen doorrekenen op de effecten daarvan”, vertellen TNO-onderzoekers Vera Rovers en Casper Tigchelaar.