Zittijd onder werkenden is zorgwekkend

De berekening van deze cijfers is gebaseerd op de gemiddelde zittijd van de volwassen Nederlandse bevolking gedurende de dag. Omdat meer dan de helft van het zitten op een werkdag tijdens het werk gebeurt, spreken we van een nieuw arbeidsrisico.

In de whitepaper “Zittend werk: stroomversneller voor de pandemie van leefstijlziekten” belicht TNO de omvang en risico’s van zittend werk, en de mogelijkheden om het tij te keren.

Zitcultuur op de werkplek

Werkenden in Nederland zitten in 2022 gemiddeld 8,9 uur per werkdag, waarvan meer dan de helft tijdens werktijd (4,5 uur), 3,4 uur tijdens de vrije tijd en 1,0 uur tijdens woon-werkverkeer. Vooral juristen, economen en ICT-specialisten zitten lang tijdens werk, namelijk gemiddeld 7,3 uur.

Maar ook vrachtwagenchauffeurs zitten lang tijdens werk, namelijk 7,2 uur. Er heerst een ‘zitcultuur’ op de werkplek, doordat de werkomgeving is gericht op zitten en nauwelijks uitdaagt tot bewegen. Vanwege de substantiële bijdrage van werk aan de totale zittijd op een dag kunnen we spreken van een arbeidsrisico.

Zorgkosten geschat op € 1,2 miljard per jaar

Langdurig zitten over de gehele dag verhoogt het risico op ernstige aandoeningen zoals hart- en vaatziekten en diabetes type II, maar ook sommige vormen van kanker zoals long- en darmkanker. De zorgkosten van het aandeel dat aan langdurig zitten kan worden toegeschreven voor deze vier aandoeningen bedragen naar schatting € 1,2 miljard per jaar.

Het aantal mensen dat vroegtijdig overlijdt in Nederland als gevolg van langdurig zitten wordt geschat op bijna 21 duizend. Voldoende reden om de zitcultuur in Nederland om te buigen naar een beweegcultuur. En de werkplek biedt daarvoor een goede kans.

Wat kunnen werkgevers en werknemers doen?

Er zijn veel mogelijkheden om minder te zitten en meer te bewegen tijdens werk. Het is aan de werkgever om deze te faciliteren, en aan de werknemer om de mogelijkheden ook echt te benutten. Bijvoorbeeld: werkgevers kunnen zit-statafels aanschaffen zodat werknemers zitten en staan tijdens het werk kunnen afwisselen.

Door aanpassen van de werkorganisatie en werkomgeving kan lopend overleggen of telefoneren worden gefaciliteerd en gestimuleerd. Beweegpauzes tijdens en tussen vergaderingen kunnen standaard worden ingepland. Ook kunnen leidinggevenden het goede voorbeeld geven en/of kunnen ambassadeurs per afdeling worden ingezet om de zitcultuur om te buigen naar een beweegcultuur.