Nieuwe richtlijnen TNO over aanleveren emissiedata voor effectief toezicht stalvergunningen

Thema:: Data sharing; Duurzame landbouw

9 juli 2024

Sinds de uitspraak van de Raad van State in 2022 over emissiearme stallen, is de vergunningverlening voor deze stallen vrijwel tot stilstand gekomen. Dankzij nieuwe sensortechnologieën wordt het nu mogelijk om continu en betrouwbaar ammoniakemissies op veehouderijbedrijven te monitoren. Dit maakt het mogelijk om stallen te vergunnen op basis van continue emissiemetingen met een vastgelegd emissieplafond.

In januari 2024 publiceerde Wageningen University & Research (WUR) een rapport met richtlijnen voor het meten van emissies uit stallen. TNO heeft nu, met subsidie van het Ministerie van LVVN (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur), onderzocht hoe veehouders data effectief kunnen aanleveren aan toezichthouders. Dit adviesrapport werd op 9 juli aangeboden aan Elbert Roest, voorzitter van het regieorgaan “emissiereductie duurzame veehouderij."

Benieuwd naar alle richtlijnen uit het onderzoek?

Download het adviesrapport (pdf)

Belangrijke aanbevelingen van TNO zijn:

Preventieve maatregelen:

Drie keer per jaar meetdata aanleveren zodat toezichthouders tijdig kunnen controleren. Daardoor kunnen er passende maatregelen genomen worden om te zorgen dat de veehouder de emissie onder het vergunde emissieplafond houdt.

Doelmatigheid door geaggregeerde data:

In plaats van gedetailleerde metingen per uur, dag of week, wordt aanbevolen om alleen de geaggregeerde emissie per kwartaal te rapporteren. Voor het toezicht is er op dit moment geen noodzaak om in detail het verloop van de emissie te kennen.

Bewaarplicht:

Veehouders moeten gedetailleerde meetdata en metadata bewaren voor een bepaalde periode (bijvoorbeeld 5 jaar) voor diepgaandere analyses

Werking monitoringsysteem:

Om met vertrouwen toezichtsbeslissingen te kunnen nemen, is vertrouwen in de goede werking van het monitoringsysteem noodzakelijk. Het rapporteren van belangrijke gebeurtenissen zoals kalibraties en storingen is daarom van belang.

Automatisering en standaardrapportage:

Tussen verschillende bevoegd gezag-organisaties bestaat een groot verschil in automatiseringsniveau. Data-aanlevering moet daarom zowel geautomatiseerd als handmatig gaan. Hiervoor is een JSON-schema opgesteld als datamodel.

Vervolg

Deze richtlijnen dragen bij aan effectief toezicht op een doelschriftvergunning voor ammoniakemissies. Hierbij zijn de doelen en randvoorwaarden vanuit veehouder en meetinstanties in de balans meegewogen. De systematiek van doelvoorschriftvergunningen voor stalemissies is nog erg nieuw. De eerste ervaringen met deze manier van werken is daarom een leerproces voor alle betrokken partijen. De verwachting is dat de eerste vergunningstrajecten met dit advies een basis hebben om mee van start te gaan. De lessen uit de eerste ervaringen met deze manier van werken zijn input voor doorontwikkeling van de manier van data-aanlevering.