Circulaire plastics in 2050, wat is er nodig?

Thema:
Circulaire plastics
17 oktober 2024

In 2022 is slechts 11,2% van het in Nederland geproduceerde plastic circulair (Plastics Europe, 2024), en dus afkomstig uit recycling of biogebaseerde bronnen. Om tegen 2050 tot een volledig circulair systeem te komen, deed TNO, in opdracht van het nationaal Groeifonds programma Circular Plastics NL (CPNL), onderzoek naar de informatiebehoefte van stakeholders in de plastics waardeketen. Welke kennis hebben de verschillende stakeholders nodig en hoe kan deze informatiebehoefte het beste worden vervuld?

Meer informatie nodig

Om de transitie naar 100% circulaire plastics in gang te zetten, is er allereerst meer informatie nodig bij de verschillende organisaties die een aandeel hebben in de transitie naar een circulaire plastic waardeketen. We ondervroegen 44 organisaties, waaronder de overheid, maatschappelijke en financiële organisaties en bedrijven uit de fysieke plastics waardeketen.

Waar willen organisaties meer kennis en data over?

Bovengenoemde stakeholders werd gevraagd naar hun informatiebehoefte op het gebied van de circulaire plastictransitie. Ze blijken vooral meer kennis en data nodig te hebben over de volgende 7 onderwerpen:

  • consumentenvoorlichting: simpele en betrouwbare voorlichting zodat consumenten duurzame keuzes kunnen maken, plus meer kennis over gedragsverandering bij consumenten.
  • productontwerp: wat zijn de effecten van materiaal- en ontwerpkeuzes op de verwerking van plastic (inzamelen, sorteren, recyclen) en duurzaamheid?
  • technologie: hoe kunnen organisaties nieuwe materialen inzetten, de huidige verwerkingstechnologieën verbeteren en de kwaliteit van gerecycled plastic verbeteren?
  • milieu-impact en gezondheid: hoe kan de impact van plastics breder worden gemeten dan alleen op basis van CO2-uitstoot, zoals de impact van microplastics?
  • wetgeving en maatregelen: wat zijn de huidige regels op het gebied van de circulaire transitie en wat betekent een verandering in wetgeving voor een bepaalde organisatie?
  • investeringsklimaat en verdienmodellen: wat zijn de kosten en risico’s die verbonden zijn aan investeringen in de plastics circulariteit?
  • systeemvragen: Hoe ziet het transitiepad naar de circulaire toekomst in 2050 eruit? Welke technologien en beleid moeten ontwikkeld worden om tot een circulair systeem te kunnen komen?

Quote van geinterviewde: 'Het moet makkelijker zijn om beslissingen te maken – bijvoorbeeld plastic versus kartonnen verpakking voor koekjes.'

Behoefte aan tools, methoden en FAIR data

Op basis van de kennisbehoefte op de 7 onderwerpen, hebben we tools en modellen geïdentificeerd die kunnen helpen bij het realiseren van de circulaire transitie. Zo is er behoefte aan een tool die inzicht geeft in hoe afval gesorteerd of weggegooid moet worden, zoals bijvoorbeeld een app die gebruikers stap-voor-stap begeleidt bij het scheiden van papier, plastic, glas en organisch afval. Ook is er behoefte aan een methode om de impact van microplastics inzichtelijk te maken.

Uit onze analyse blijkt verder dat er nog kennis en data mist, dat tools niet altijd volledig zijn, en dat een methodologie ontbreekt die deelaspecten en domeinen met elkaar verbindt.

Tenslotte hebben de stakeholderorganisaties in de plastics waardeketen behoefte aan FAIR data (een engels acroniem voor vindbare, toegankelijke, uitwisselbare en herbruikbare data), die op een veilige manier verzameld en beheerd worden.

Gedeelde visie en betere samenwerking

De geïnterviewde organisaties zien de circulaire transitie als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle stakeholders in de plastics keten.

Ook geven ze aan dat een gedeelde visie nodig is op hoe te komen tot de circulaire plasticstransitie. Daarvoor is meer ketensamenwerking nodig, zowel onderling als tussen de overheid en de ketenpartners. Nu zijn er bijvoorbeeld zulke strenge normen voor voedselveilige verpakkingen, dat het moeilijk is om deze opnieuw tot plastic verpakkingen te recyclen. Gezien de zeer strikte regelgeving op voedselverpakkingen zegt een geinterviewde: 'Je kunt beter een verpakking opeten dan wat erin zit'.

Als de overheid meer samenwerkt met de ketenpartners bij het formuleren van wetgeving, kan dat ervoor zorgen dat het toepassen van gerecycled of biogebaseerd plastic aantrekkelijker wordt.

Systeemintegratie en Design versterken CPNL

Dit onderzoek bevestigt dat het ‘Systeemintegratie en Design’, onderdeel van CPNL, essentieel is voor het verbeteren en sluiten van plasticketens. Het programma Systeemintegratie en Design van CPNL stimuleert dit door onderzoek te subsidiëren en samenwerking te bevorderen.

Wil jij bijdragen aan beter inzicht in (inter)nationale kunststofketens en hun maatschappelijke impact, zoals op economie, technologie, milieu en gezondheid? Klik hier voor meer informatie over deze programmalijn.

Benieuwd naar het onderzoek?

Lees in het rapport 'Transitie naar een circulaire plasticseconomie in 2050' meer over de conclusies naar de informatiebehoefte en bredere behoeftes.

Wil je meer weten over TNO’s scenariomodellen om richting te geven aan de circulaire transitie? Of over de milieu-impact van microplastics?

Laat je verder inspireren

35 resultaten, getoond 1 t/m 5

Hoe wordt plastic gerecycled?

Informatietype:
Insight
5 november 2024
Welke verschillende recyclingtechnologieën zijn er en welke zijn het meest geschikt voor welke omstandigheden? Leer meer over plastic recyclingtechnologieën.

Recycling van huishoudelijk afval

Informatietype:
Insight
24 oktober 2024

Circulaire strategieën: De sleutel tot fossielvrije verpakkingen in 2050

Informatietype:
Nieuws
3 september 2024

Circulaire scenario modellen

Informatietype:
Artikel

Nieuwe methode neemt ook milieu-impact microplastics mee

Informatietype:
Insight
21 augustus 2024