Hoe snel steeg de zeespiegel na de laatste ijstijd?
Tot nu toe waren de snelheden en omvang van de zeespiegelstijging tijdens het vroege Holoceen slecht begrepen vanwege een gebrek aan goede geologische gegevens uit deze periode. Onderzoekers van Deltares, TNO en onder andere Universiteit Utrecht, TU Delft, NIOZ, WUR, UVA, VU hebben nu met behulp van een unieke dataset uit het Noordzeegebied voor het eerst nauwkeurige schattingen kunnen maken van de zeespiegelstijging in het vroege Holoceen. In deze periode steeg de zeespiegel in sommige fasen rond de 1 meter per eeuw. De resultaten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd in het gerenommeerde vaktijdschrift Nature.
Meer lezen?
Wereldwijde zeespiegelstijging: 37,7 meter
De onderzoekers analyseerden gegevens uit het gebied dat ooit Doggerland was, een landbrug tussen Groot-Brittannië en het Europese vasteland. Dit gebied kwam onder water te staan naarmate de zeespiegel steeg.
Door de veenlagen uit dit gebied te analyseren, dateren en modelleringstechnieken toe te passen, toonden de onderzoekers aan dat tijdens twee fasen in het vroege Holoceen de wereldwijde zeespiegelstijging korte tijd piekte op meer dan 1 meter per eeuw.
Ze kwamen ook tot de conclusie dat de wereldwijde zeespiegel tussen 11.000 en 3.000 jaar geleden met maar liefst 37,7 meter steeg, waarmee de eerdere verschillen tussen de ijskapreconstructies en de zeespiegelgegevens voor deze belangrijke periode worden opgehelderd.
"Dit onderzoek helpt ons de zeespiegelstijging na de laatste ijstijd beter te begrijpen. Dankzij unieke Noordzee-data kunnen we de interactie tussen ijskappen, klimaat en zeespiegel beter doorgronden, wat nuttig is voor wetenschappers en beleidsmakers."
Unieke dataset uit het Noordzeegebied
Marc Hijma, geoloog Deltares en hoofdauteur van het onderzoek: “Met dit baanbrekende onderzoek hebben we een belangrijke stap gezet in het beter begrijpen van de zeespiegelstijging na de laatste ijstijd.
Door gebruik te maken van unieke gegevens uit het Noordzeegebied kunnen we nu de wisselwerking tussen ijskappen, klimaat en zeespiegelstand beter begrijpen. Dit biedt niet alleen inzichten voor wetenschappers, maar ook voor beleidsmakers, zodat we ons beter kunnen voorbereiden op de gevolgen van de huidige klimaatverandering.”

"Dankzij onze Noordzee-data konden we precies de gewenste veen- en kleilagen aanboren en de ondergrond nauwkeurig in kaart brengen. Deze gegevens zijn cruciaal voor de geologie van de Noordzee en de energietransitie."
Freek Busschers, geoloog TNO: “Dit onderzoek was alleen mogelijk op basis van de door ons beheerde data van de Noordzee. Het gaf ons de mogelijkheid om precies de beoogde veen en klei lagen aan te boren en om nauwkeurig te kunnen bepalen waar we de ondergrond in kaart moesten brengen.
Onze gegevens dragen bij aan kennis van geologie van de Noordzee wat bijvoorbeeld in kader van de energietransitie belangrijk is. In de toekomst willen gaan kijken naar nog oudere, warmere, klimaatperioden die vergelijkbaar zijn met de periode waarin we nu leven en misschien een inkijk kunnen geven hoe de toekomst eruit gaat zien."

Beter begrip van de zeespiegelstijging
Het onderzoek helpt de kloof te dichten tussen eerdere reconstructies van ijskappen en zeespiegelgegevens, die vaak tegenstrijdig waren.
De bevindingen zijn van groot belang voor het huidige begrip van zeespiegelstijging en bieden waardevolle inzichten voor de toekomst. Gezien de huidige stijging van de broeikasgasconcentraties, voorspellen klimaatmodellen dat de zeespiegel tegen 2300 met enkele meters zal stijgen, met sommige scenario’s die een stijging van meer dan 1 meter per eeuw aangeven.
De snelheid van de zeespiegelstijging in het vroege Holoceen biedt nu een belangrijk referentiepunt voor wetenschappers en beleidsmakers, die hiermee beter in staat zijn de verwachte stijgingen in de toekomst te begrijpen en beter voor te bereiden.
Benieuwd hoe de boringen werden uitgevoerd?
Neem contact met ons op
Laat je verder inspireren
TNO presenteert nieuwe editie van 'Geology of the Netherlands'


De Nederlandse schat aan ondergronddata: mogelijk gemaakt door de Wet Bro


Hydrology and Reservoir Engineering


Nederlands Materialen Observatorium (NMO) officieel geopend


Ondergrondse technologische toepassingen

