Op weg naar een duurzame combinatie van materialen
In 2020 viel Earth Overshoot Day op 22 augustus. Elk jaar vind ik dit weer een indringende boodschap: we gebruiken meer natuurlijke grondstoffen dan de aarde kan regenereren. Dit heeft potentieel grote gevolgen voor de toekomst. Als we op deze manier om blijven gaan met primaire grondstoffen kunnen volgende generaties onder andere geen huizen meer bouwen. Daarom zijn we ook in de bouwsector op zoeken naar andere oplossingen.
Hergebruik van bestaande materialen in de bouw is een vaak genoemde oplossing. Een recente studie van TNO heeft echter aangetoond dat zelfs wanneer alle gebruikte materialen circulair worden ingezet we met de huidige bouwopgave nog steeds van primaire grondstoffen afhankelijk zijn.
Biomaterialen kunnen deels uitkomst bieden. Met hernieuwbare bronnen als duurzaam geproduceerd hout kunnen in ieder geval uitputting van primaire grondstoffen en milieuonvriendelijke verwerking worden voorkomen. Er zijn voldoende duurzaam beheerde bossen in Europa en hout kan relatief goedkoop en milieuvriendelijk naar Nederland worden getransporteerd.
Daarnaast is hout licht, gemakkelijk te bewerken en daardoor bijzonder geschikt voor prefabricage. Door de komst van innovatieve producten zoals Cross Laminated Timber (CLT) kan hout worden gebruikt als basis voor dragende elementen die traditioneel in beton of staal worden uitgevoerd. Bovendien kan hout CO2 opslaan. Een voordeel dat nog niet wordt meegenomen in de berekeningen van de Milieu Prestatie van Gebouwen (MPG).
De huidige bouwkundige oplossingen en producten in hout zijn nog relatief inefficiënt en duur, waardoor het met name bij high-end projecten wordt ingezet. Maar dit zou snel kunnen veranderen als we verder gaan innoveren en er schaalvoordelen om de hoek komen kijken.
Hout is één van de routes naar duurzame bouw. Dit in aanvulling op circulaire bouwmaterialen. We verwachten dat er steeds meer hybride bouwvormen zullen komen met verschillende materialen die worden ingezet op plekken waar ze het beste tot hun recht komen. Door nieuwe combinaties van duurzame materialen en innovatief bouwkundig ontwerp te ontwikkelen, kunnen we de bouw in balans brengen met het regeneratievermogen van de aarde.
Hoe die toekomst eruit zou kunnen komen te zien kunt u beluisteren en over meepraten tijdens de gratis webinars die TNO organiseert in de Dutch Green Building Week 2020. Van 21 tot en met 24 september, online toegankelijk voor iedereen!
Machteld de Kroon is Managing Director van de TNO unit Bouw, Infra & Maritiem. Zij schrijft elke zes weken een column voor Bouwend Nederland, uitgave Bouwmeesters.