Met maatschappelijke royalty's kunnen kosten nieuwe medicijnen omlaag

Als een nieuw medicijn beschikbaar komt met een hoge prijs schieten allerlei partijen direct in hun reflex. Het bedrijf verdedigt de prijs met een verwijzing naar de hoge kosten en risico’s bij het ontwikkelen van medicijnen. Andere partijen eisen verontwaardigd openheid over deze kosten om de eerlijkheid van de prijs te kunnen beoordelen. En ondertussen voeren patiëntenorganisaties de druk op om ervoor te zorgen dat het medicijn zo snel mogelijk beschikbaar komt voor hun leden. Een systeem van Maatschappelijke Royalty’s kan een goede oplossing voor dit probleem zijn. Zo ondersteunen we onze biotech-industrie en verlagen we de kosten van dat medicijn.

De kosten van een nieuw medicijn

De bekende econoom Mazzucato wijst er regelmatig op dat de iPhone er niet zou zijn geweest zonder Amerikaanse overheidsinvesteringen in defensieonderzoek. Hetzelfde gaat op voor veel medicijnen. De universitaire, met gemeenschapsgeld gefinancierde, kennis hierover stroomt via licenties en bedrijfsovernames naar grote farmaceutische bedrijven die de kennis vervolgens te gelde maken. Op die manier voelt het voor sommigen alsof we twee keer betalen voor onze medicijnen: eerst door het financieren van al dat onderzoek en als dat uiteindelijk in een enkel geval leidt tot een succesvol medicijn, betalen we nog een keer. We zullen het over een andere boeg moeten gooien. Wat is het idee?

"Als onderzoek uiteindelijk in een enkel geval leidt tot een succesvol medicijn, betalen we nog een keer."

Valley of Death

Biotech-bedrijven ontwikkelen kansrijke kandidaat-medicijnen. Maar geld en ervaring om deze naar de markt te brengen, ontbreekt vaak. Daarom verkopen ze hun beloftevolle product, met een royaltyclausule, aan grote farmaceutische bedrijven. Het biotech bedrijf heeft er baat bij zijn product zover mogelijk door te ontwikkelen. Want hoe minder resterend risico op falen hoe hoger het royaltypercentage dat ze kunnen bedingen. Die doorontwikkeling naar een zeer kansrijk product kost veel, soms teveel, geld zonder dat het bedrijf inkomsten heeft. Dit wordt de Valley of Death genoemd. Veel bedrijven en producten sterven in deze vallei.

Publieke middelen: Maatschappelijke royalty's

Wat nodig is, is steun die deze bedrijven een brug over de Valley of Death biedt in plaats van een onzekere tocht er doorheen. Dat kan door Nederlandse biotech-bedrijven onderzoekstudies aan te bieden die tegen beperkte kosten de ontwikkelrisico’s van een geneesmiddel aantoonbaar verminderen en de kansen op succes substantieel vergroten. De kosten van deze studies kunnen betaald worden met publieke middelen. Als het medicijn succesvol de markt bereikt ontvangt de Nederlandse overheid als vergoeding voor deze investering een royaltybetaling. En als de rechten op een geneesmiddel overgaan naar een grote internationale farmaceut, gaat de royaltyverplichting ook over naar deze farmaceut. Wereldwijde verkoop van het medicijn draagt dan bij aan de inkomsten voor Nederland. En dat geld kunnen we inzetten om de kosten voor dát medicijn in Nederland flink te verlagen, wat leidt tot lagere zorgkosten.

Een eenvoudig maar realistisch rekenvoorbeeld: Een medicijn tegen kanker had in 2017 een wereldwijde omzet van omgerekend bijna 6 miljard euro. De kosten voor hetzelfde product in Nederland waren in dat jaar bijna 74 miljoen euro. Was het medicijn in Nederland ontwikkeld en hadden we een Maatschappelijke Royalty van 0.5% (30 miljoen euro!) ingevoerd die werd ingezet om de prijs ervan te verlagen in Nederland dan zou dat een kostenbesparing van maar liefst 40% hebben opgeleverd.

"Een biotechbedrijf heeft grotere kans levend de Valley of Death te passeren"

Dit systeem van Maatschappelijke Royalty’s kent vele winnaars:

• Het biotech-bedrijf heeft een grotere kans om levend door de Valley of Death te komen.
• Kennisinstellingen worden gestimuleerd om methoden te ontwikkelen die medicijnen écht sneller en goedkoper naar de markt helpen.
• Big Pharma krijgt kandidaat-medicijnen met een hogere slaagkans.
• De Nederlandse overheid heeft het voordeel dat stimulering van biotech-bedrijven aantoonbaar en via een direct mechanisme leidt tot lagere kosten van medicijnen.
• En tenslotte leidt het tot een sterkere nationale biotech-sector en stimuleert het bedrijven om zich in Nederland te vestigen en de Nederlandse onderzoekinfrastructuur te gebruiken.