Tijdmakers: hergebruik afvalhout

Al ruim 40 jaar houtman

Jan, vertel eens wat over je carrière bij TNO?

‘Ik werk al meer dan 40 jaar bij TNO, dus ik moet ver terug in de tijd! Vanaf het begin heb ik me beziggehouden met hout. Eerst de MTS hout afgerond, daarna bij TNO in het biologisch lab aan de slag gegaan, later in het mechanisch lab om de sterkte van hout te onderzoeken. Uiteindelijk ben ik consultant op het gebied van hout geworden: van bouwschade en instortingen tot “gewoon” advieswerk voor bedrijven en organisaties. Houtbouw is weer populair geworden, want het is een “biobased” materiaal en scoort dus goed op duurzaamheid. Bij TNO doen we trouwens veel meer met hout dan je zou denken. We hebben zelfs een forensisch bouwtechnisch expert in dienst’.

Hout wint aan populariteit

In de video zien we een CT-scanner en een robot. Hoe werkt het?

‘Hout wint weer aan populariteit, ook omdat het als bouwmateriaal veel lichter is dan steen en beton. Je kan het bijvoorbeeld gemakkelijk in prefab-woningen verwerken. Dit project rond het hergebruik van afvalhout past binnen de TNO-ambitie om emissieloos te bouwen. We wilden een manier vinden om afvalhout opnieuw in de markt te introduceren. Het meeste kun je namelijk hergebruiken, zelfs de vezels. De grootste uitdaging? Metaal in het hout, zoals spijkers. Een houtverwerkingsmachine van een paar miljoen wordt daar niet gelukkiger van, dus de uitdaging was om metaal geautomatiseerd te verwijderen. Maar voordat je het metaal kan verwijderen, moet je eerst weten waar het zit. Een CT-scanner zoals in het ziekenhuis kan het metaal lokaliseren. Een robot verwijdert vervolgens het metaal. De scanner staat nu in Italië, de robot wordt verder ontwikkeld bij de Hogeschool van Amsterdam. Verder werken we met partners uit de hele keten: van afvalverwerkers tot lamineerders die geperst hout aan elkaar plakken en kozijnfabrikanten’.

Toekomst van hergebruik van afvalhout

Wat staat er de komende jaren op de planning voor het hergebruik van afvalhout?

‘We maken nu een aantal kozijnen en deuren uit afvalhout, als testproject. De stip op de horizon is de brede inzet van een grotendeels geautomatiseerd systeem dat afvalhout omtovert tot hout dat je daadwerkelijk kunt verkopen. Uiteindelijk streven we naar 4 tot 6 centra in Nederland waar afvalhout wordt verwerkt, waarvan de eerste al over 2 jaar zou kunnen starten. Het gaat allemaal best snel dus. De hoge houtprijzen van vorig jaar hebben dit onderzoek een impuls gegeven. Nog steeds is het niet het goedkoopste bouwmateriaal, maar met het oog op duurzaamheid mag hout ook wat duurder zijn’.