Zevenjarig quantum-onderzoeksprogramma van start bij TNO

Inschrijven op projectoproep

Het 10 jaar durende Europese Quantum Flagship-initiatief heeft 1 miljard euro beschikbaar om de ontwikkeling van quantumtechnologie te stimuleren. In het kader hiervan heeft de EC een projectoproep doen uitgaan voor FPA's (Framework Partnership Agreements) die bijdragen tot een open, ondersteunend en duurzaam netwerk van experimenteer- en testfaciliteiten in Europa.

'Toen we hiervan hoorden, zagen we een unieke kans om ons bereik te vergroten en de quantumtechnologie in Europa vooruit te helpen', aldus Gabriele Bulgarini, Program Manager Quantum Technologies bij TNO. In reactie op de projectoproep hebben in totaal acht RTO's en drie NMI's hun krachten gebundeld onder de naam Qu-Test. En in september 2022 is een kaderovereenkomst met de EC ondertekend, als start van het project.

Met Qu-Test wordt er nog extra waarde toegevoegd aan de RTO's. 'RTO's vormen altijd een brug tussen academisch onderzoek en toepassing in de praktijk', legt Gabriele uit. 'Dankzij de bundeling van de expertise van de 11 organisaties in één netwerk worden de ontwikkelingen versneld en kan Europa koploper worden in deze strategische sector. Daarnaast kunnen apparaten sneller worden doorontwikkeld tot praktische toepassingen.'

Qu-Test ondersteunt innovatie in Europa

Qu-Test brengt de expertise en faciliteiten van alle partners samen in dit integrale nieuwe netwerk. Hierdoor ontstaat een betrouwbare toeleveringsketen waarin quantumapparatuur en -systemen onafhankelijk kunnen worden gekalibreerd, getest en geëvalueerd. Qu-Test wordt een one-stop shop voor alle Europese organisaties die aan quantumtechnologie werken, en dé toegang tot de topinstituten op dit gebied.

Daarnaast wil het netwerk bijdragen aan de ontwikkeling van technologische standaarden voor de sector. 'Bij een nieuwe technologie als deze zijn er nog geen uniforme parameters en meetprotocollen voor het karakteriseren en kalibreren van quantumapparaten', aldus Gabriele. 'Met Qu-Test wordt de eerste stap gezet naar algemene methoden, zodat toekomstige ontwikkelingen nauwkeurig kunnen worden vergeleken. We hebben standaarden nodig om appels met appels te kunnen vergelijken.'

Complementair partnerschap

Elke partner in het netwerk heeft zijn eigen unieke expertise, faciliteiten en kennis in huis om quantum-innovaties te testen en te valideren. Omdat deze elkaar aanvullen, kan het testen en experimenteren vanuit verschillende invalshoeken worden aangepakt. Bovendien kan een door bepaald lab gevalideerd apparaat of component daarna naar een andere partner worden gestuurd voor cross-validatie. Hierdoor ontstaat een gedegen, integraal ondersteuningssysteem voor KMO's die apparaten en componenten ontwikkelen.

De Qu-Test-partners hebben zich op basis van hun expertise georganiseerd in drie testbeds. Bij het Quantum Computing Testbed worden cryogene quantumapparaten, cryogene qubits (zoals super- en halfgeleidende qubits), fotonische qubits en ionenvallen gemeten, gekarakteriseerd en gevalideerd.

Het Quantum Communication Testbed is in eerste instantie gericht op apparaten voor Quantum Key Distribution (QKD) en Quantum Random Number Generation (QRNG) omdat deze de basis vormen voor ultra-veilige quantumcommunicatie. En het Quantum Sensing Testbed richt zich op de benchmarking van sensing- en meetinstrumenten van Europese fabrikanten en valideert relevante use-cases voor de sector met behulp van quantumsensoren.

Ons innovatieve QITT Lab is slechts een van de vele manieren waarop wij bijdragen aan de vooruitgang van deze revolutionaire technologie.

TNO zal niet alleen het netwerk coördineren, maar ook een inhoudelijke bijdrage leveren aan het Quantum Computing en het Quantum Sensing Testbed. Dankzij onze medewerking aan QuTech en het Quantum Inspire platform maar ook aan het QLSI Quantum Computing consortium (om slechts enkele bijzondere projecten en partnerschappen te noemen) heeft TNO haar naam gevestigd op dit gebied.

Open projectoproep

De eerste FPA-projectoproep zal naar verwachting begin 2023 van start gaan. Maar Gabriele roept alle bedrijven die geïnteresseerd zijn in het testen en valideren van hun technologieën nu al op om contact op te nemen. 'Hoewel er al een aantal test- en validatieprojecten in de pijplijn zitten, roepen we alle Europese KMO's in deze sector op om samen met ons te kijken wat Qu-Test voor hen kan doen.'