TNO-innovaties voor mentale gezondheid van kinderen

Een groeiende crisis aanpakken

‘UNICEF rapporteert dat één op de zeven jongeren wereldwijd kampt met mentale gezondheidsproblemen,’ zegt Yvette Fleming, senior business developer bij TNO. ‘De blijvende gevolgen van de Covid-pandemie, naast geopolitieke conflicten, armoede en ontbering zijn slechts enkele van de talloze redenen waarom de mentale gezondheid wereldwijd achteruitgaat.’

TNO bevindt zich in een unieke positie om dit groeiende, wereldwijde probleem aan te pakken vanuit een multidisciplinair perspectief. Er worden onderzoeks- en ontwerpinnovaties gerealiseerd op het vlak van mentale gezondheid en vele aanverwante onderwerpen. Dit gebeurt ook in verschillende interessegebieden, zoals defensie, arbeid, medische wereld en klimaatverandering. Innovaties hebben een no-tech (bijvoorbeeld interventies, modellen, tools) of high-tech (bijv. virtual reality, bio- en neurofeedback, stress assessment, bio-markers, (psycho-)diagnostiek) karakter om goede resultaten te garanderen in elke context. Door disciplines, expertise en nieuwe inzichten te combineren, kan TNO bijdragen aan het verbeteren van de mentale gezondheid van jongeren.

De toewijding van TNO om impactvolle oplossingen te vinden voor belangrijke maatschappelijke vraagstukken, impliceert samenwerkingen met belanghebbenden in beleid, praktijk, bedrijfsleven, onderzoek en met doelgroepen zelf. ‘Wij co-creëren interventies met lokale partners en personen die zelf het probleem in kwestie eerder aan den lijve hebben ondervonden,’ legt Yvette uit. ‘Dat verzekert de relevantie van de context en een effectieve toepassing, wat gunstig is voor de implementatie.’ Ook bij het monitoren en evalueren van de impact en de effectiviteit van geïmplementeerde tools en interventies werken we hands-on.’

Hoe TNO’s Innovation for Development bijdraagt

In LMIL’s maken een gebrek aan toegang tot zorg en onderwijs, technologische infrastructuur en andere factoren effectieve mentale gezondheidszorg nog uitdagender. Met Innovation for Development (I4D) wil TNO het verschil maken. ‘In LMIL’s krijgt het ontwikkelen van contextuele Mental Health and Psycho-Social Support (MHPSS) een nieuwe dimensie,’ zegt Remy Vink, onderzoeker en socioloog bij TNO. ‘We moeten andere manieren vinden om onze effectieve tools toe te passen.’

Dat was zeker het geval in Zuid-Soedan, waar bijna 3 miljoen kinderen en hun ouders op de vlucht zijn vanwege conflicten. Het innovatieve BoB-programma, door TNO in co-creatie met partners ontworpen, maakt gebruik van state-of-the-art onderzoek en expertise op het gebied van stressmanagement en veerkracht, maar is ook een boeiend laagdrempelig, no-tech, programma voor kinderen van vijf tot zeven jaar.

Met behulp van de wereldwijd gevalideerde Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) stelden TNO en haar partners aan het begin en einde van het programma vast dat bijna twee derde van de kinderen die deelnamen hun sociaal-emotionele welzijn verbeterde. Bovendien meldde 82% van de ouders die deelnamen aan het parallelle programma dat het hen de vaardigheden gaf om hun kind te ondersteunen in zijn of haar emotionele behoeften. De gerapporteerde resultaten wijzen op statistisch significante verbeteringen in zowel het welzijn van het kind als het vertrouwen van de ouders, wat bewijst dat de wetenschap achter BoB solide is. BoB wordt nu voortgezet in Zuid-Soedan en zal worden opgeschaald naar andere regio’s in Afrika.

Gecontextualiseerd onderzoek

Vanuit het oogpunt van onderzoek, laat het BoB-programma zien hoe wendbaar TNO is in de toepassing van haar onderzoek. De kern van de toepassing blijft wereldwijd altijd hetzelfde. De toepassing heeft echter wel altijd aanpassingen aan de lokale context nodig. De gewenste resultaten kunnen worden bereikt in een low-tech context (bijvoorbeeld Zuid-Soedan) of in een high-tech context (bijvoorbeeld Nederland).

‘Nu we de methodologie achter BoB hebben bewezen, zijn we klaar om deze aan te passen aan de specifieke contexten van andere regio’s en andere leeftijdsgroepen of situaties,’ legt Remy uit. ‘Kinderen ervaren immers in elk land ter wereld stress en angst. De nare ervaringen kunnen verschillen en we kunnen ze niet wegnemen, maar we kunnen kinderen wel de handvatten geven om ermee om te leren gaan – of het nu een kind is dat een trauma heeft ervaren in Nederland, of een Oekraïens kind is dat door oorlog heeft moeten vluchten.’ Yvette zegt dat de bijdrage van TNO in Europese landen net zo effectief kan zijn als in LMIL’s. ‘Voor Zuid-Soedan was het belangrijk om een no-tech, goedkope aanpak te volgen, toegesneden op de ontheemde bevolking en gemakkelijk toepasbaar door getrainde facilitators’, zegt ze. ‘Maar in Nederland en elders kunnen we de methodiek aanpassen aan technologie en andere innovatieve tools. Het bewezen onderzoek dat centraal staat in onze MHPSS-programma’s blijft, terwijl de manifestatie ervan kan worden aangepast aan vrijwel elke economische, technologische of culturele omstandigheid.’

Neem bijvoorbeeld het Nour-programma. Dit is een digitale BoB-oplossing in het Arabisch voor vluchtelingonderwijs in Libanon en voor scholen in andere Arabischsprekende landen. Docenten kunnen zichzelf wegwijs maken binnen het Nour-programma en de lesstof kan na het downloaden offline worden toegepast. De belangrijkste bewezen elementen van BoB zijn allemaal geïntegreerd. Naast de groepsactiviteiten in de klas zijn er extra oefeningen toegevoegd waar kinderen aan kunnen werken in het computerlokaal van de school. Een app voor ouders met een kinderversie verbetert de toepassing van de lessen thuis. Het technisch ontwerp gebeurt in Libanon. “Deze aanpak op maat is de manier waarop TNO, in samenwerking met een lokale ngo, mensen in elk land kan helpen hun mentale gezondheid te verbeteren, ongeacht de situatie of context waarin ze leven’, zegt Remy.

Lees meer over voorbeelden van TNO’s inspanningen om de (mentale) gezondheid van kinderen te verbeteren en lees hoe we op maat werken en samenwerken zodat kinderen geholpen worden.

Bent u een overheidsorganisatie, ngo, organisatie voor mentale gezondheid of een andere belanghebbende die de mentale gezondheid en veerkracht van jongeren wil verbeteren? Neem dan contact op met Yvette Fleming.

Onderzoekers die willen ontdekken hoe de wetenschap achter BoB kinderen kan helpen omgaan met stress – in Europa, Afrika, Azië of waar ook ter wereld – neem contact op met Remy Vink.

Header afbeelding: Serrah Galos (Help a Child)