Hoe helpt TNO om ons te beschermen tegen hypersonische wapens?

Voor het ontwikkelen van technologie om interceptie van hypersonische wapens mogelijk te maken, neemt TNO deel aan het EU project HYDIS². In dit project werken partners uit meerdere Europese landen samen. TNO is een van de partners binnen HYDIS² en Ben Wilson, onderzoeker bij TNO, werkt voor dit project. Hij vertelt over de uitdagingen waarmee hij en zijn team te maken hebben. Suzanne Brouwer, werkzaam als senior adviseur Directie Plannen bij het Ministerie van Defensie, schuift aan om de visie van Defensie op het onderzoek naar hypersonische wapens toe te lichten.

Wat moeten we weten over hypersonische wapens?

“Hypersonische wapens bereiken zeer hoge snelheden, tot Mach 6 of wellicht Mach 10. Dit betekent dat er zeer weinig tijd is om ze te detecteren en uit te schakelen voor ze hun doel bereiken”, start Wilson zijn uitleg. ”Dit wordt bovendien bemoeilijkt door hun relatief lage kruishoogte. De grote wendbaarheid van hypersone wapens zorgt er dan ook nog voor dat het moeilijk te voorspellen is waar ze zullen neerkomen.

Bij Defensie weten we, of hebben goed onderbouwde vermoedens, dat China en Rusland mogelijk al ver zijn met de ontwikkeling van hypersonische wapens”, vult Brouwer aan. “Europa heeft nog geen middelen om hypersonische wapens tegen te houden of ‘aan te grijpen’ zoals wij dat noemen. Het is dus, vooral met het huidige dreigingsniveau, belangrijk voor onze veiligheid om technologieën te ontwikkelen waarmee we hypersonische wapens wel aan kunnen. Het HYDIS2-project kan daaraan een belangrijke bijdrage leveren.”

TNO onderzoekt de eindballistiek

“Een project als dit is kostbaar, daarom werken we samen met andere Europese overheden en kennisinstituten“, legt Brouwer verder uit. “Om zo efficiënt mogelijk gebruik te maken van financiële middelen én al aanwezige kennis, doet iedere partner binnen Europa een eigen deel van het onderzoek.”

Over de invulling van het onderzoek van TNO vertelt Wilson: “Een deel van ons onderzoek is gericht op de eindballistiek; de bestudering van de interactie van een projectiel met zijn doel. Als we ervan uitgaan dat onze HYDIS2-partners zover komen dat het hypersonische wapen op tijd wordt onderschept, wat kunnen wij dan doen om het hypersonische wapen uit te schakelen? Zodat deze bijvoorbeeld op tien kilometer hoogte ontploft en niet de energiecentrale of het militaire vliegveld bereikt waarvoor het eigenlijk bedoeld was.”

Waarom is er mogelijk weinig impact nodig?

Wilson legt uit: “Voor ons onderzoek werken we met een unieke opstelling waarover TNO beschikt. Met deze opstelling, die staat in een bunker, kunnen we heel goed nabootsten wat er gebeurt als het hypersonische wapen in aanraking komt met een verdedigingsmechanisme. We gebruiken daarvoor een ‘two stage light gas gun’. Dit is een bijzonder kanon dat op hypersonische snelheid onze concept-tegenmaatregel op een gesimuleerde dreiging afschiet.

Voorafgaand aan het ontwerpen van mogelijke tegenmaatregelen, zijn al bepaalde kaders opgesteld. Over bijvoorbeeld snelheid, lading en materialen. We weten al vrij zeker van welke materialen hypersonische raketten zijn gemaakt. Ze moeten licht zijn, anders zouden ze de hoge snelheid niet kunnen bereiken, maar ook sterk, om bestand te zijn tegen de enorme druk die op de raket komt te staan door de hypersonische snelheid.

Die hoge spanning gebruiken wij in ons voordeel want hierdoor is er waarschijnlijk relatief weinig impact nodig om de raket uit te schakelen. Met allerlei diagnostiek, waaronder röntgenapparatuur en highspeedcamera’s registreren en analyseren we van verschillende opties het resultaat van de interactie van de raket met onze verdediging. Wordt het wapen onschadelijk gemaakt of raakt het niet genoeg beschadigd?”

HYDIS² voor een veiliger Europa

“De opstelling die TNO gebruikt voor het onderzoek voor het aangrijpen van hypersonische wapens is uniek in Europa, rondt Brouwer af. Deze apparatuur is medegefinancierd door Defensie en kan ook voor andere doelen worden gebruikt, zoals ruimteonderzoek voor bijvoorbeeld het beschermen van satellieten en ook voor industriële onderzoeksvragen. We richten ons nu op het goed opstarten van het HYDIS2-project zodat we met onze bevindingen verder komen in het beslissen over en het construeren van technologie om hypersonische wapens onschadelijk en Europa een stukje veiliger te maken.”

OCCAR

MBDA