Marktonderzoek Flying Food in Rwanda

Krekels voor menselijke consumptie

Sinds 2015heeft het consortium Flying Food in Kenia en Oeganda een keten voor het kweken, verwerken en verkopen van krekels opgezet met een solide bedrijfsmodel. Het Flying Food-concept wordt nu opgeschaald naar  andere regio’s en landen. Omdat Rwanda belangstelling voor de krekelbranche toonde, hebben TNO, ICCO en Nutrifarm marktonderzoek gedaan met financiële ondersteuning van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland).

Heerlijk

Wij hebben een landelijk consumentenonderzoek uitgevoerd onder 417 deelnemers uit alle vijf provincies van Rwanda. De belangrijkste uitkomst is dat 63% van de respondenten al gewend is om insecten te eten, waarbij sprinkhanen het populairst zijn, gevolgd door termieten en krekels. Dit zijn hoofdzakelijk mensen uit de noordelijke en westelijke provincie en de provincie Kigali. Momenteel vangen zij deze insecten in het wild, in bepaalde seizoenen. De meerderheid is bereid ze op de markt of in de winkel te kopen, omdat zij deze insecten als zeer voedzaam beschouwen en graag het hele jaar door zouden willen kunnen eten. Bij proeverijen van krekelsambusa’s en gekruide gebakken krekels beoordeelde 75% van de consumenten deze als goed tot heerlijk.

Klaar voor de start

De meerderheid van de 120 ondervraagde potentiële producenten is bereid tijd en geld te steken in het opzetten van kleine krekelboerderijen. 89% van hen heeft 315 euro beschikbaar als startkapitaal. De boeren geven ook aan dat er in deze provincies land beschikbaar  is om een kleine kwekerij te bouwen. In totaal zal een kleine boer 740 euro moeten investeren om een krekelbedrijfje op te starten, namelijk voor het opzetten van een geïsoleerde kwekerij van 6 m², de aanschaf van 30 plastic kratten, eitjes en training. Er is een microlening of leaseconstructie nodig om het investeringskapitaal te dekken. Het bedrijfsmodel voor kleine boeren liet zien dat de boeren de initiële investering in ongeveer 1 jaar kunnen terugverdienen. Partner Alexis Musabirema, directeur van Nutrifarm Ltd, is klaar om te beginnen met de productie van krekels: ‘Drie jaar geleden kreeg ik het idee voor krekelboerderijen in Rwanda. Het is in Rwanda niet gemakkelijk om onbekend voedsel op het bord te krijgen. Door de samenwerking met Flying Food kunnen we er een levensvatbaar bedrijf van maken. Samen kunnen we dit realiseren in Rwanda!’

Rwanda is innovatief

Projectleider Laura Koot van TNO is enthousiast over de resultaten: ‘Hoewel het kweken van krekels nieuw is in Rwanda, stonden de meeste consumenten én producenten er open voor. We moeten de krekelbranche stap voor stap invoeren en beginnen met een pilot, in combinatie met een door de overheid gesteunde marketingcampagne.’ Onze partner Speciose Mukarukaka van ICCO Rwanda was het daarmee eens: ‘Rwanda is een innovatief land en kijkt altijd uit naar nieuwe zakelijke kansen. De krekelbranche zal zorgen voor werkgelegenheid, inkomsten en een lokale bron van betaalbaar en voedzaam voedsel. Dit past perfect in de economische en sociale pijlers van de nationale strategie voor de transformatie van Rwanda (2017-2024), die gericht is op versnelling van inclusieve economische groei en ontwikkeling van de particuliere sector, het scheppen van fatsoenlijke banen en armoedebestrijding. In de huidige coronapandemie een extra welkome oplossing om de aandacht te richten op lokale voedselzekerheid.’

Insecten als voedsel voor mensen of dieren?

Momenteel is er veel discussie over de vraag of insecten beter te gebruiken zijn als menselijk voedsel of als diervoeder. De meest geschikte insecten voor menselijk voedsel zijn krekels en meelwormen. Het meest geschikte insect voor kippen- en visvoer is de zwarte soldaatvlieg. Als Rwanda de verkrijgbaarheid van betaalbare eiwitten wil verbeteren en de levensstandaard van plattelandsgezinnen wil verhogen, dan is de keuze voor insecten als menselijk voedsel logisch. Kwetsbare mensen kunnen zich niet vaak vis of kip veroorloven, en de voedselconversie is veel positiever wanneer insecten rechtstreeks worden gegeten.