Klimaat en Energieverkenning 2020: bereik Urgenda klimaatdoelstelling onzeker; kabinetsdoel 2030 nog niet in zicht

Thema:
Duurzame samenleving
30 oktober 2020

Van het kabinetsdoel om in 2030 49 procent minder broeikasgassen uit te stoten dan in 1990, is 34 procent in zicht. De Urgenda-doelstelling van 25 procent emissiereductie in 2020 ten opzichte van 1990 wordt alleen gehaald bij een forse impact van COVID-19 op het energiegebruik, een relatief warm najaar en relatief weinig productie door de Nederlandse elektriciteitscentrales.

Dat raamt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in de Klimaat- en Energieverkenning 2020 (KEV 2020). TNO heeft, als een van de consortiumpartners, een bijdrage geleverd aan deze KEV 2020. De KEV 2020 is tot stand gekomen in samenwerking tussen het PBL, CBS, TNO, RIVM, ondersteund door RVO.

De Klimaat- en Energieverkenning 2020 (KEV) is het document dat volgens de Klimaatwet jaarlijks de ontwikkeling van de broeikasgasemissies in Nederland tot en met 2030 beschrijft. In de KEV is het beleid meegenomen dat op 1 mei 2020 concreet genoeg was om door te rekenen en dat officieel is gepubliceerd.

Conclusies KEV 2020

De KEV concludeert dat het tempo van de emissiereductie moet verdubbelen om het voor 2030 gestelde kabinetsdoel te halen. Volgens voorlopige cijfers van het CBS is de emissiereductie in 2019 ten opzichte van 1990 17 procent. In 2030 wordt een reductie van 34 procent geraamd, 15 procent te weinig om het doel van 49 procent te halen.

Om het doel te halen moet de jaarlijkse emissiereductie verdubbelen, van 3 megaton per jaar in de periode 2010 - 2019 naar 6 megaton per jaar in de periode 2020 tot 2030.

De COVID-19-pandemie raakt de Nederlandse samenleving op allerlei manieren en heeft ook – in elk geval op de korte termijn - grote maar onzekere gevolgen voor de uitstoot van broeikasgassen. Het PBL heeft gegevens van het CBS over de eerste helft van 2020 gecombineerd met twee emissiescenario’s voor de komende maanden.

In scenario Hoog blijft de verdere impact van COVID-19 beperkt, verloopt het jaar verder relatief koud en zijn de omstandigheden voor elektriciteitsproductie in Nederland gunstig. Scenario Laag is daarvan het spiegelbeeld, met een tweede lockdown, relatief hoge temperaturen en minder productie van elektriciteit in Nederland.

Om het Urgenda-doel te behalen mogen de emissies in 2020 niet meer dan 166 megaton CO2-equivalenten bedragen. In het Hoog scenario komt de uitstoot in 2020 op 174 megaton, en in Laag op 164 megaton. Het is dus nog onzeker of het Urgenda-doel wordt gehaald.

Bijdrage TNO

TNO heeft de ontwikkeling van het energiegebruik richting 2030 in kaart gebracht voor de gebouwde omgeving, industrie en glastuinbouw; deze bevindingen en ramingen voor de toekomst zijn beschreven in hoofdstuk 6 van de KEV 2020.

Deze sectoren nemen een belangrijk deel van de broeikasgasemissies voor hun rekening. Verder hebben TNO-experts de ontwikkeling van aardgaswinning in kaart gebracht en bijgedragen aan het beeld over de toename van hernieuwbare energie.

Grafiek van emissieregistratie; KEV-raming 2020
Emissie broeikasgassen