Anne Fleur van Veenstra

‘Mijn vakgebied werd altijd gezien als abstract, saai. Tót de toeslagenaffaire. Toen gingen meer mensen inzien: data, algoritmen en overheid, die combinatie is toch erg spannend. En de ontwikkelingen gaan alleen maar sneller. We ain’t seen nothing yet.’

Strategische rol

Anne Fleur van Veenstra is gespecialiseerd in onderzoek naar digitalisering van de publieke sector. Sinds 2020 is ze Director of Science bij TNO. ‘Ik startte als onderzoeker bij TNO. Werden er nieuwe plannen of projecten gestart, dan dacht ik daar graag over mee. Zo pakte ik steeds vaker de strategische rol. Nu leid ik TNO Vector, Centrum voor maatschappelijke innovatie en strategie. Daarnaast breng ik in mijn onderzoek in kaart hoe processen van de overheid veranderen door de opkomst van nieuwe technologieën. We inventariseren de economische, sociale en maatschappelijke effecten ervan, bijvoorbeeld voor Nederlandse ministeries en op Europees niveau.’

Nieuwe technologie, dezelfde vragen

‘Generatieve AI, dat zet nu alles op z’n kop. Toch blijven de vragen die we moeten stellen bij de opkomst van een nieuwe technologie in de basis hetzelfde. Welke voordelen brengt dit ons? En hoe kunnen we eventuele nadelen voorkomen of beperken? Dat vind ik razend interessant.’

Onderzoek en strategie

‘Bij TNO houd ik me bezig met onderzoek én strategie. Die combinatie is best uniek. Zo heb ik als wetenschapper de mogelijkheid om deel uit te maken van het directieteam. Wetenschappelijk directeur kun je zien als fulltime baan. Toch probeer ik de helft van mijn tijd te besteden aan onderzoek. Ik heb daarom ook ‘nee’ leren zeggen. Gelukkig is er ook veel synergie tussen beide functies.’

Bijzonder hoogleraar

‘Sinds kort ben ik één dag in de week bijzonder hoogleraar bij de Universiteit Leiden. Dat word je niet zomaar: ik begeleidde al een tijd collega’s die willen promoveren en ben ook blijven publiceren. Ik legde uitkomsten uit onze onderzoeken bijvoorbeeld naast fundamenteel onderzoek. Hoe verschillen conclusies, of hoe vullen ze elkaar aan? Zo ben ik altijd in contact gebleven met de academische wereld. De combinatie tussen toegepast en fundamenteel onderzoek zocht ik steeds bewust op.’

Gele trui

‘Onderzoek bij TNO doe je altijd samen. Je kunt het vergelijken met een wielerploeg uit de Tour de France: ik heb nu toevallig de gele trui en mag hoogleraar zijn. Maar we hebben het als succesvol team samen neergezet. Samenwerken met verschillende disciplines schuurt soms, maar organiseer je het goed dan maken we elkaar beter.’

Bijsturen

‘De projecten en programma’s hier zijn dynamisch: je kunt snel bijsturen en inspelen op nieuwe ontwikkelingen. Dat is de kracht van TNO. Hier volgen we de nieuwste technologieën. Dat was een

van de dingen die me aantrok. Daarnaast vind ik het uitdagend om te werken met opdrachtgevers en casestudies. We werken hier aan uitdagingen uit de praktijk.’

Gevoel

Het vakgebied, daar is ze eigenlijk ingerold. ‘Tijdens mijn studie in Delft, als eerstejaarsstudent technische bestuurskunde, moest ik een specialisatie kiezen. Toen waren er een aantal smaken. Chemie en energie, daar had ik niets mee. Logistiek? Ook niet. Dan was er nog ICT. De dot-com bubble was destijds net gebarsten, en ik had het gevoel: dit gaat de toekomst bepalen. Dat gevoel, daar heb ik toen naar geluisterd. En het vakgebied fascineert me nu nog steeds. Dus sta je als student ook voor zo’n keuze? Bedenk: je kunt niet voorspellen hoe de wereld er over 20 jaar uitziet. Dus volg je gevoel en ga voor wat je nú fascineert. Dan kun je niet verkeerd kiezen.’