Mathilde Miedema

"Ik initieer, coördineer, ontwikkel en realiseer duurzame innovaties in internationale samenwerkingsverbanden voor markten in Afrika en Azië, gericht op lage inkomensgroepen. Focus op Circulariteit - kunststoffen, bouwmaterialen; voeding - insecten voor voedsel; moeder en Kind gezondheid, geestelijke gezondheid, hernieuwbare energie en digitalisering."

"Met ons werk verbeteren we het leven van 1 miljoen mensen in lage- en middeninkomenslanden. De impact is op het stimuleren van lokaal ondernemerschap, werkgelegenheid, het genereren van inkomsten en toegang tot betaalbare basisvoorzieningen voor lage inkomensgroepen. Onze inspanningen dragen bij aan de SDG’s."

Innovatie-ecosysteem

“In landen als Malawi, Kenia en Oeganda ontbreekt een innovatie-ecosysteem zoals wij dat kennen. Hier in Nederland hebben we bijvoorbeeld innovatie- en andere stimuleringsregelingen voor het MKB. En zetten de overheid, universiteiten en het bedrijfsleven samen innovatie en transities in gang. Daarom lopen Afrikaanse bedrijven met een veelbelovend businessplan vaak na verloop van tijd vast. Een innovatie-ecosysteem vergroot hun kansen op succes. Hierin spelen wij een verbindende rol door als onafhankelijke partij sturing te geven aan innovaties en transities.”

Cold bricks

“Dat doen we bijvoorbeeld in Malawi met ons project Cold Bricks. TNO heeft voor Malawi een baksteen ontwikkeld van lokale materialen die niet gebakken hoeft te worden. Er hoeven dus geen bomen gekapt te worden om ovens te verwarmen. De steen wordt een succes, omdat de overheid erachter staat en andere, milieubelastende productieprocessen heeft verboden.

Met een groot lokaal bouwbedrijf hebben we een licentieovereenkomst afgesloten. Nu hebben zij de receptuur van de steen en gaan ze deze produceren en vermarkten. En met de licentie-inkomsten zet TNO een social brick fund op waarmee productiewijzen worden ontwikkeld waarmee ook de kleine stenenbakkers uit het informele circuit voortaan milieuvriendelijk werken en op een duurzame manier hun brood kunnen verdienen.”

Collaborative

“Behalve een ecosysteem is er nog een belangrijke voorwaarde voor succesvolle innovatie: met meerdere spelers in de keten moet een collaborative businessmodel gehanteerd worden. Dit wil zeggen dat spelers open zijn over hun motieven om samen te werken en dat deze commerciële en maatschappelijke drijfveren in balans zijn in het partnerschap. Zo weten publieke en private partijen wat ze van elkaar kunnen verwachten en waar ze elkaar op aan kunnen spreken om van de samenwerking een succes te maken.”

Krekels voor consumptie

“Een mooi voorbeeld is ons Flying Food project in Kenia en Oeganda. Hier kweken boeren krekels als belangrijke voeding voor mensen. De beestjes zijn een duurzame bron van eiwitten en daarmee een goed alternatief voor vlees, eieren en andere schaarse, dure eiwitten.

Met onze kennis hebben we een complete waardeketen opgezet, van kweek tot eiwitpoederproductie. Voor Nederlandse bedrijven is de samenwerking aantrekkelijk, omdat deze ook weer kennis oplevert waar zij iets aan hebben, bijvoorbeeld wat je zoal van krekels kunt maken en hoe je die producten aan de man brengt.”

Drie keer zo veel impact

“Vijftien jaar geleden heb ik een plan geschreven hoe TNO marktgericht kan bijdragen aan maatschappelijke problemen in lage- en middeninkomenslanden. De Raad van Bestuur was enthousiast en ik mocht aan de slag. Inmiddels lopen er vijftien I4D-projecten.

Ik houd me vooral bezig met nieuwe marktvragen, het zoeken naar innovatieve oplossingen, het vormen van partnerschappen, het definiëren van projecten met toegevoegde waarde van TNO en het organiseren van financiering. We willen de komende jaren groeien naar drie keer zo veel inclusieve programma’s. Met drie keer zo veel impact, want daar gaat het om.”