Mirjam Nelisse

Infrastructuur moet veilig zijn. Hoe geringer de kans op brand, explosie, aanrijding of instorting, hoe beter. Dat geldt ook voor de mogelijke gevolgen van een calamiteit. Kansen berekenen en de mogelijke gevolgen analyseren, dat is wat ik doe.

0% kans op ongelukken bestaat statistisch gezien niet. Dat is het streven ook niet. Het terugbrengen van bijvoorbeeld het aantal verkeersslachtoffers tot enkele honderden is vaak nog wel te doen, maar dat laatste slachtoffer voorkomen kost misschien wel miljarden. De uitkomsten van mijn analyse bieden een handelingskader voor autoriteiten, zodat zij maatregelen kunnen nemen daar waar het risico het hoogst is.

Tunnelbrandveiligheid

Mijn interesse in de veiligheid van infrastructuur kreeg vorm aan de TU Delft, waar ik Technische Bestuurskunde heb gestudeerd. Technische optimalisatie versus maatschappelijke impact vond ik toen al een interessant spanningsveld. Ik studeerde af op de veiligheid van de Westerscheldetunnel.

Op een symposium over veiligheid van tunnels werd ik ‘gescout’ door TNO, waar ik na mijn afstuderen aan een aantal grote Europese onderzoeksprojecten kon gaan meewerken. In de loop van de tijd ben ik me gaan verbreden. Niet alleen brand, maar ook aanvaringen en explosies bijvoorbeeld. En naast tunnels ook bruggen, sluizen, stormvloedkeringen, stations: je kunt het zo gek niet bedenken.

Economische afweging

Een groot project waaraan ik nu werk gaat over bruggen. Bij het berekenen van het risico op aanvaring wordt ervan uitgegaan dat een enorm schip met hoge snelheid en een zeer ongunstige aanvaarhoek tegen de brug aanvaart. De kans dat dit gebeurt is echter zeer klein en de kosten die je moet maken om dit scenario te voorkomen, zijn hoog.

Het is interessant om te onderzoeken wat er gebeurt als je het toelaatbare risico verhoogt, door schade te accepteren van de zwaarste scenario’s. Dan hoeft de constructie van een brug minder robuust te zijn, waardoor je er voor hetzelfde geld meer kunt bouwen. Dat is belangrijk, omdat veel bruggen in Nederland op dit moment op de nominatie staan voor vervanging.

Soms komen er projecten voorbij die zo uniek in hun soort zijn, dat mijn hart een sprongetje maakt. Zoals het analyseren van de veiligheidsrisico’s van een zeewierkwekerij op een windmolenpark in zee en van illegale wietteelt in de stad. Ik heb een brede interesse en zie dit als een unieke kans. Je zit dan ook met een heel andere club mensen om tafel, wat weer het begin van iets nieuws kan zijn.

Mensenwerk

Infrastructuur en vervoersmiddelen worden steeds slimmer. Je kunt het je nu misschien nog niet voorstellen, maar in de nabije toekomst zullen ze zelf alarm slaan bij calamiteiten. Als een auto een aanrijding heeft in een tunnel, hoeven de betrokkenen niet te wachten tot iemand in een bedienkamer 112 belt. Hulpdiensten weten meteen waar ze moeten zijn. Door smart mobility gaat er veel veranderen. Risicoanalyse zal echter altijd mensenwerk blijven.