Betere en snellere besluitvorming rond transities
Nederland staat voor grote transities. Denk bijvoorbeeld aan de energietransitie, landbouwtransitie en mobiliteitstransitie. Dergelijke veranderingen zijn complex, onder andere omdat er zo veel partijen bij betrokken zijn. Omdat de transities samenhangen zijn hierbij vaak partijen betrokken die daarvoor nog niet met elkaar te maken hadden. Daarom is het van cruciaal belang dat er nieuwe (gezamenlijke) “spelregels” worden uitgedacht. De overheid heeft hierin een voortrekkersrol.
Transities cruciaal voor de maatschappij
Transities zijn grote systeemveranderingen en vragen om vernieuwing op technologisch en sociaal vlak (gedrag, regels, organisatievormen). En die vragen veel van de betrokken partijen. Om maatschappelijke vraagstukken aan te pakken zijn de transities noodzakelijk.
Zo is een transitie naar circulaire economie nodig om milieuverontreiniging te voorkomen. Als we met de vergrijzing van de Nederlandse bevolking om willen gaan, dan moet de zorg worden vernieuwd. Willen we de klimaatdoelen bereiken, dan moeten we onze energievoorziening ingrijpend veranderen. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de opgaven waar we voor staan.
TNO faciliteert betere besluitvorming
Wij als TNO willen graag helpen om die maatschappelijke doelen te behalen. En gezien de belangrijke rol van de besluitvorming daarbij, willen wij ondersteuning bieden aan het besluitvormingsproces.
Binnen de energietransitie zijn onder andere de overheid, het bedrijfsleven, netbeheerders en energieleveranciers belangrijke besluitvormers. Wij willen besluitvormers beter in staat stellen om besluiten te nemen die transities mogelijk maken. Hiervoor moeten besluitvormers relevante kennis hebben, systeemverbanden begrijpen en een strategie kunnen ontwikkelen. Hieraan dragen we bij met de ontwikkeling van het volgende:
- We stellen bruikbare kennis beschikbaar voor actoren en besluitvormers. Het gaat dan om kennis over techniek, het systeem, de sociale omgeving daarvan en de relaties. Dit geeft zicht op de huidige en toekomstige mogelijkheden om het systeem te veranderen.
- Wij maken de relaties tussen afzonderlijke besluiten zichtbaar. Het besluit van de één beïnvloedt die van de ander. Een betere afstemming van die besluiten maakt een systeemverandering mogelijk.
- Tot slot ondersteunen we besluitvormers bij het opstellen van een gezamenlijke strategie. Deze strategie bevat inhoudelijk de keuzes voor een gewenst systeem en welke besluiten, in welke volgorde, door wie moeten worden genomen.
We zetten goede stappen met de ontwikkeling van dit proces. Een goed praktijkvoorbeeld is ons advies rapport aan de Tweede Kamer over de energie infrastructuren (pdf).