Buildings and Energy Systems

Het iBES-team richt zich op het industrialiseren van renovatieprocessen om klimaatdoelen te behalen. Deze aanpak bestaat uit vier stappen: het analyseren van de bouwketen, het ontwikkelen van gestandaardiseerde producten en processen, en implementatie op schaal. Met de contingentenaanpak richten we ons op het versnellen van de renovatie van 8 miljoen woningen in Nederland met gestandaardiseerde en industriële producten en processen. Samenwerking binnen het Programma Verbouwstromen en het ontwikkelen van tools, biedt mogelijkheden voor licenties en spin-outs.

Dit domein richt zich op het verbeteren en opschalen van duurzame installaties, zoals warmtepompen, door praktijkmetingen, modellen en labdata te combineren. De focus ligt op installatietechnische systeem -en componentprestaties. Prestaties van nieuwe technologieën worden beter afgestemd op de praktijk, wat leidt tot een betere implementatie en acceptatie van duurzame energieoplossingen. Belangrijk hierin is om complexe fysische vraagstukken te vertalen naar praktisch toepasbare uitkomsten. Het team gebruikt hiervoor onderzoeksmodellen op systeemniveau. Waar nodig wordt de fysica aangevuld met op AI-gebaseerde technieken en geavanceerde HVAC-laboratoriumfaciliteiten.

Om de prestaties van gebouwen te voorspellen en verbeteren, ontwikkelt het EMMC-team tools en modellen op gebieden zoals CO₂-uitstoot, binnenluchtkwaliteit, en energiegebruik. Ze werken aan gedetailleerde energieprestatiemodellen, schrijven mee aan nationale en internationale normen en maken tools tegen netcongestie, met focus op energiebeheer en gebruikersgedrag. Onderzoek combineert lab- en velddata met sociale wetenschappen om comfort, gezondheid en energie-efficiëntie te balanceren.

Verder verricht TNO onderzoek naar binnenmilieukwaliteit (IEQ) door systemen te testen en gebruikersgedrag te modelleren. De focus ligt op comfort, gezondheid en financiële duurzaamheid, met innovatieve technieken voor ventilatie en emissieanalyse. Ook onderzoekt het EMMC-team hoe bewonersinteracties met gebouwtechnologieën energie-efficiëntie en comfort kunnen verbeteren.

De ambitie van TNO is om veilige, duurzame en betaalbare gebouwen voor de zorg te realiseren, met de focus op een gezondheid bevorderend ontwerp (met aandacht voor effecten van materiaalgebruik en luchtkwaliteit (minder gebruik van energie en grondstoffen) en strategische ondersteuning (efficiënt gebruik gebouwen, portfoliomanagement, klimaatadaptatie, gezondheid in de gebouwde omgeving). Daarbij maken we gebruik van onze expertise op het gebeid van bouwtechniek, binnenmilieukwaliteit en vraag- en aanbodontwikkeling, aangevuld met domeinkennis voor innovatieve oplossingen in de zorg. Zo is TNO een erkend onafhankelijk expert binnen het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg, en een verbindende factor tussen overheid, zorgsector en industrie. Met onze aanpak combineren we technologie, bouwfysica architectuur en sociale wetenschappen, en initiëren we onderzoeks- en innovatieallianties.

TNO ontwikkelt modellen die zowel technische aspecten als gebruikersgedrag beschrijven, zoals het digital twin-model SirinE. Deze tools voorspellen en optimaliseren energieprestaties, essentieel voor de EPBD 4-richtlijn.

TNO ontwikkelt normen en praktische richtlijnen die overheden gebruiken in regelgeving.

TNO onderzoekt hoe bewonersinteracties met gebouwtechnologieën energie-efficiëntie en comfort kunnen verbeteren. Dit omvat interviewtechnieken, veldstudies en een multidisciplinaire benadering voor praktische toepassingen in energiezuinige renovaties en nieuwbouw.

Innovaties worden via licenties en contractonderzoek beschikbaar gesteld, wat bijdraagt aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving.

TNO brengt partijen samen om uitdagingen aan te pakken, zoals in het TDI500-initiatief voor de installatie van 500 extra warmtepompen per dag, cruciaal voor de energietransitie.