Biobased BouwMaterialen Innovatie Centrum

Waarom komt TNO met het BBMIC?

Om CO2-neutraal te gaan bouwen, staat de bouwsector voor de forse uitdaging om op grote schaal biobased en circulaire materialen te gaan gebruiken. Innovatieve bouwmaterialen geproduceerd van resthout en vezelgewassen bevinden zich vaak nog in een experimentele fase. Voor acceptatie door de markt en validatie van bouweisen, moeten producten op beperkte schaal kunnen worden geproduceerd en toegepast. In de markt is er verregaande kennis van grondstoffen, productieprocessen en bouweisen, maar die zijn niet altijd aanwezig bij dezelfde partij. Ook ontbreekt het vaak aan middelen om in kostbare productiefaciliteiten te investeren, en het risico op desinvestering is groot.

Hoe helpt het BBMIC bij deze uitdagingen?

Het innovatiecentrum biedt partners geavanceerde faciliteiten en expertise voor de ontwikkeling en proefproductie van biobased bouwproducten en systemen. Deze producten en systemen moeten voldoen aan bouwfysische en constructieve eisen.

Met het BBMIC ondersteunt TNO producenten in het ontwikkelproces: van grondstof tot bouwproduct. De expertise van TNO maakt het mogelijk om op een schaal te produceren die aantrekkelijk is voor de bouwsector. Dit helpt bij het aantonen van de marktpotentie en verlaagt investeringsrisico’s. Voordat producenten investeren in kostbare machines, zoals een vezelpers, biedt het BBMIC de mogelijkheid om het proces volledig te toetsen en optimaliseren.

Daarnaast beschikt het BBMIC over apparatuur om materiaalspecificaties vast te stellen. Het al bestaande TNO Bouw Innovatielaboratorium beproeft en valideert proefstukken, wat waardevolle feedback oplevert voor verdere ontwikkeling. TNO investeert vooruitlopend op de markt, met een brede scope en zonder commercieel belang, zodat de beste oplossingen gekozen kunnen worden.

Welke kernexpertise biedt het BBMIC?

TNO richt zich op vier technologielijnen:

• Van afvalhout tot kozijn of deur: Sloophout wordt met een Röntgen CT-scanner volledig in 3D gescand op afmetingen, soortelijke massa en metaalposities om potentiële herbestemming te bepalen. Na de CT-scan verwijderen robots (in ontwikkeling) het resterende metaal en wordt het houtvocht gemeten. Hierna wordt het hout gezaagd en gevingerlast. De houten delen worden vierzijdig geschaafd en met een vacuümpers verlijmd tot nieuwe kozijn- of deurhout.

• Van afvalhout tot CLT: Oude pallets worden gedemonteerd en spijkervrij gemaakt. Het pallethout wordt, bijvoorbeeld samen met Nederlands naaldhout, gezaagd, gevingerlast, geschaafd en verlijmd tot CLT-elementen. Elementen van maximaal 8 x 3 meter met een maximale dikte van 40 cm kunnen worden geproduceerd. Deze elementen worden nabewerkt tot bijvoorbeeld vloeren of wanden, door middel van een CNC-frees.

• Van vezel tot plaatmateriaal: Diverse vezels, zoals die van paprikaplanten, takhout of afvalhout, worden onderzocht op hun verlijmbaarheid tot platen. Daarnaast wordt gekeken naar geschikte, bij voorkeur biobased lijmen. Ook wordt onderzocht of persen zonder lijm mogelijk is onder extreem hoge druk en temperatuur.

• Overige lijnen: TNO werkt aan een extrusie- of pultrusielijn om houtvezels te mengen en een nieuw product te creëren. Daarnaast wordt onderzocht of CLT-elementen met biobased platen en/of geïntegreerde biobased isolatie uitgevoerd kunnen worden.

Voor wie is het BBMIC interessant?

• Start-ups met innovatieve circulaire en biobased producten: Zij kunnen zonder grote investeringen of risico’s werken aan opschaling en een succesvolle marktintroductie.

• Gevestigde toeleveranciers: Bedrijven die een biobased product, zoals circulair CLT, als special aan hun assortiment willen toevoegen maar geen geschikte productiefaciliteit hebben voor kleinschalige series, kunnen proefbatches laten produceren bij het BBMIC.

• Nieuwe houtbouwers: Prefab-producenten die de milieuprestatie van gebouwen willen verlagen door biobased materialen toe te passen, kunnen hiervoor samenwerken met het BBMIC.

• Aanbieders van restafval: Organisaties die op zoek zijn naar een duurzamer en waardevoller alternatief voor verbranding. Het BBMIC onderzoekt hoe secundair hout of tuindersafval kan worden opgewerkt tot hoogwaardige bouwmaterialen.

Hoe kunnen partners met TNO samenwerken in het BBMIC?

Partners kunnen op drie manieren in flexibele partnerships samenwerken binnen het innovatiecentrum:

• Partners kunnen een specifieke onderzoeksvraag bij het BBMIC neerleggen waar ze antwoord op willen. Bijvoorbeeld om een productieproces te optimaliseren, of om een product aan de relevante eis te laten voldoen;
• Ook kan er in een partnership met TNO gezamenlijk aan een opdracht worden gewerkt in het BBMIC;
• Daarnaast kunnen partners ook gedurende een periode zelfstandig gebruik maken van de faciliteiten in het BBMIC.