Fieldlab Omgevingseffecten
De groei van de hoeveelheid opgewekte zonne- en windenergie op land en water heeft onvermijdelijk invloed op de omgeving. Dit kan een positieve invloed zijn of juist een risico op een negatieve invloed. Zonneparken kunnen bijvoorbeeld, afhankelijk van het ontwerp, bijdragen aan verbetering van de biodiversiteit. Windturbines kunnen mogelijk een risico vormen voor vogels.
Zo zijn er behalve technologische uitdagingen tal van vraagstukken met betrekking tot effecten op de omgeving. TNO heeft uit dit scala aan vraagstukken een viertal geselecteerd waarvoor in een nieuwe onderzoeks-infrastructuur wordt geïnvesteerd.
Onze experts op het gebied van zonne- en windenergie werken daarvoor nauw samen met kennisinstellingen als Wageningen University & Research (WUR) en Deltares. Andere partners zijn ontwikkelaars, bouwers en beheerders van zonne- en windparken, energiebedrijven en ngo’s.
Onderzoek omgevingseffecten zonne- en windenergie uitbreiden
TNO doet samen met partners onderzoek op dit gebied, en werkt continu aan verbreding en verdieping van dit werk. Bestaande faciliteiten, waaronder mobiele installaties voor windmetingen, worden met financiële ondersteuning van het ministerie van EZK uitgebreid.
Samen met Hogeschool Zeeland doen we al onderzoek naar effecten van drijvende zonneparken op het leven onder water en biodiversiteit in het Fieldlab Green Economy Westvoorne op het Oostvoornse Meer. Op het gebied van wind neemt TNO deel aan verschillende internationale projecten rond detectie van vogelaanvaringen.
Windenergie en vogels
TNO beschikt over een 3D vogelradar, een WT Bird systeem om aanvaringen met windturbines te detecteren en een op laser gebaseerd meetsysteem om windsnelheden te meten. Met onze partners brengen we het gedrag van vogels rond windparken in kaart en onderzoeken we welke invloed de windturbines daarop hebben.
Zo worden er gedetailleerde onderzoekresultaten van vogelbewegingen in relatie tot windenergie toegevoegd aan de bestaande kennis. Die nieuwe kennis wordt vooral belangrijk nu vanuit de Europese ambities de hoeveelheid opgewekte wind op zee enorm gaat toenemen.
Invloed zonneparken op ecologie, bodemkwaliteit en waterkwaliteit
TNO heeft nieuwe faciliteiten om de invloed van zonneparken op land en binnenwater te onderzoeken. Het gaat om monitoring van de bodemkwaliteit waaronder nutriënten en vochtigheid, zoninstraling onder en boven water, het leven in water en waterkwaliteit inclusief zuurstof, nutriënten en algen. De meetinstrumenten voor wind zijn ook inzetbaar voor het gedrag van vogels rond zonneparken te bestuderen, zowel op land als op binnenwater.
Circulariteit en veiligheid van zonne-energiesystemen
Naast bovenstaande veelal mobiele faciliteiten, heeft TNO een nieuw lab om de (brand)veiligheid van zonne-energiesystemen en zonneparken te onderzoeken, evenals belangrijke zaken rondom circulariteit en recycling.
Uniek onderzoek
De TNO onderzoeksfaciliteiten en programma’s zijn uniek in de wereld. Niet eerder werden onderzoeken naar de omgevingseffecten van zonne- en windenergie gecombineerd uitgevoerd en expertises van verschillende kennisinstellingen zo gebundeld.
Nederland bouwt hiermee een unieke leidende positie op. Zowel overheden als bedrijven hebben behoefte aan nieuwe inzichten over zonne- en windenergie waarbij technologie, ecologie en veiligheid hand in hand gaan. Nieuwe kennis helpt Nederlandse bedrijven voorop te lopen in ecologisch verantwoord ontwerp, bouw en beheer van wind- en zonneparken.