Maritieme operaties op en onder water

Operaties op het water

De transitie van bemand naar onbemand (of autonoom) varen is een belangrijke innovatieprikkel om de concurrentiepositie van de maritieme sector te verstevigen.

TNO werkt mee om nieuwe technologie te ontwikkelen, maar ook om huidige technologie beter te benutten voor de maritieme sector. Om de veiligheid op het water te verhogen is goede situational awareness en communicatie met de wal essentieel. Dat is bijvoorbeeld van belang als het autonome schip zelf niet kan ingrijpen. Denk aan een complexe situatie waar het de voorkeur heeft dat een mens vanaf de wal meekijkt en besluiten neemt.

Door de unieke combinatie van expertise op het gebied van situational awareness en human factors kan TNO een bijdrage leveren aan de transitie naar autonome operaties op zee.

Verder biedt TNO oplossingen om de veiligheid van autonome systemen te kwantificeren. Dit is nodig om uiteindelijk autonome schepen veilig en binnen internationale regelgeving te kunnen gebruiken.

Operaties onder water

Onderwater ‘drones’ bieden goede mogelijkheden voor de inspectie van bijvoorbeeld windturbineparken op zee. Daarvoor moeten de drones onder water kunnen communiceren. TNO beschikt over de expertise en technologie om geluid als efficiënt communicatiemiddel in te zetten. Dat moet leiden tot een doorbraak in de maritieme sector.

Werken met onderwaterdrones, in vakjargon ‘Autonomous Underwater Vehicles’ (AUVs), vergt een nauwkeurige voorbereiding. Je werkt meestal vanaf een schip en moet de missie goed plannen. Wat zijn de omgevingscondities, welke risico’s worden er verwacht, maar vooral: welk resultaat moet behaald worden en wat is daarvoor nodig?

Onderwaterdrones kunnen de veiligheid van offshore-inspecties en -monitoring vergroten. Duikers die inspectie en monitoring uitvoeren, kunnen in gevaarlijke situaties terechtkomen en dat wil je zo veel mogelijk vermijden. Andere inspectiesystemen vereisen bijvoorbeeld kabels, wat de inzetmogelijkheden van die systemen beperkt.

Geluid maakt onderwatercommunicatie met drones mogelijk. Zowel om de drones aan te sturen als voor het versturen van (meet)gegevens. Het bereik varieert – afhankelijk van de omgevingscondities en frequentiebandbreedte – van enkele honderden meters tot kilometers.

Onderwatergeluid

Geluid is voor zeezoogdieren en vissen erg belangrijk voor het vinden van hun voedsel, voor communicatie, oriëntatie en het horen van bedreigingen door roofdieren. Als hun gehoor verstoord wordt, kan dat nadelig zijn voor deze dieren. TNO doet hier, vaak in internationaal verband, onderzoek naar. Zo brengen we bronmechanismes in kaart, onderzoeken we hoe het geluid zich door de zee voortplant en hoe door het treffen van maatregelen de impact van het geluid op het zeeleven verminderd kan worden. Een voorbeeld van een dergelijk onderzoek is het Jomopans project.